كريم قـوربان نفس (1988-1929)

 

سـايلانــــان

قـوشغـولار

 

توركمن حالقىنينگ اولى سؤيگوسنى قازانان كريم شاهير، دينگه توركمنيستانينگ چأكلرىنينگ ايچينده دأل- ده ايسم، دونيأ توركمنلرىنينگ ديلينى بايلاشديرماقدا، آدمزادينگ اونگات طاراپلارينى وصف اديأن قيليق- حأصيتلرينى اوْنـدأپ وصف ادنى اوچين اولى حورماتا مناسيبـدير.

   توركمنصحرألى توركمنلرينگ آراسيندا انه ديليميزى اؤسدورمكده كريم شاهيرينگ قيزيلا قاپلايمالى قوشغولارى گويچلى تأثير ادندگينى هم- ده اديپ گليأنديگينى قيـپـينچ ادمأن آيتسا بولار.

   شاهيرينگ قوشغولارينى روس/ كريل حاطيندان عاراپچا گچيريپ، گينگ كؤپچوليگه حؤدورلمك بيلن انچمه يئلدان بأرى يوْرگيمده بسلأپ گليأن آرزوما قاوشيارين.

كريم شاهيرينگ قـوشغولارينى اوقاپ، كؤپ زادلارا گؤز يتيرجكدينگيزه اينانيارين.

 

 

                                                آقميرات گورگنلى

                                                  بهار 2001

 

ايچيندأكيلـــــــــــــــــــر

يوْره ك پاياماسى(بسدير)------------------------- 2

آكتيوال پاياما(موُدالار)--------------------------- 39

 

دورلى قوشغـولار:

 

اوغـول ----------------------------------------  110

كوْيسه من--------------------------------------- 122

بير مه يليسده------------------------------------ 125

كؤچأميزده-------------------------------------- 129

عـمريمه پند------------------------------------- 132

يازماسى آغير دوْشـن قوشغى--------------------- 138

دؤويـر شئـيله ميش------------------------------- 145

منينگ گلنيم------------------------------------- 152

باغتيلليق حاقيندا--------------------------------- 155

تأزه يئل آرزولارى------------------------------ 161

وصيتــلر--------------------------------------- 166

بايليق------------------------------------------- 171

عـمرينگ نأمه ديگينى-------------------------- 172

اوبام-------------------------------------------- 173

اوزال ساقغالين---------------------------------- 174

ياشليق دراماسى--------------------------------- 175

 

آيديم اديليپ آيديليان قوشغولار------------------- 183 

                   يــوْره ك پاياماسى*

 

" فـلانينگ يرينده بولان بولسام، كؤپ زاتلارى دوْزه- درديم..." يوق، هر حايسيميز اؤز اورنوميزدا نأمه ايش اديپ بيلجكديگيميز حاقيندا اويلانمالىديريس. من نأمه اوچين دوغـولديم؟

آدمينگ بوتين عمرى شو سوراغـينگ جوغـابىدير.

                                                     (اوقيجا حاطدان)

 

بير باشينگ بآر، موْنگ ايشينگ بآر دوْنيأده،

موْنگ شوْكوْر! يقيليپ قالمايشينگ بسدير.

بآرينا يتملى پآى پـيادا،

تيگيرچـِك حؤكمأن دأل، شو كؤشوْنگ بسدير.

 

بير كؤوشينگ توزدومى- يئنـه بير كؤويش،

ايكينجينگ توزدومى- اوْچوْنجأ چاليش،

 


* پاياما: اوزين قـوشولان قـوشغى

هر بآغى چؤزلنده ير بيلن اميش،

توپراق آجيـغديرماز، شول آشينگ بسدير.

 

ارتير بولماز يالى ديللرينگ پلتـك،

تأزه منزيللره يتملى انتـك

دووشسا- دا يولونگدا موْنگ دوْرلى كؤتـك

ديمه: " دينچ قـولاغيم، آچ باشيم بسدير!"

 

حايوانا ماخصوصدير آچ باش، دينچ قولاق.

انسانا ماخصوص زات- دؤرتمك، قورماق

دؤره ديليأن يرده دينچ آلماز قورساق،

اؤنگ انه باغريندا دينچ آلشينگ بسدير.

 

يؤره ملى يولونگ قيسغامى، اوزاق-

دورماق جناياتدير ياتيانچا يـوْره ك.

ديـيأرلر: " يـوْره گـى آياماق گره ك!"

دوغـرودير. يـؤنه اؤز آياشينگ بسدير.

يـوْره گه گيرمزميش يوْره گين آيان.  قيسغانان

يـوْره ك آيان- برمــِزميش ايلينه پـيان پئدا= peyan

(قاپدالينگدا بآرقا بير طبيب عيال-

يـوْره ك ايشلأر. يالنگيز سيرداشيم بسدير.)

 

نأچه دارتيلسا- دا كبزأنگدا دامار

گؤزينگ اجيزليگـى برمه سين خبر.

ساغمينگ يا نأساغمينگ- ايشينگ اونگار،

باشدا آدم بولوپ دؤره يشينگ بسدير.

 

اؤز سچـن كأرين اونگارسا هركيم

يآرپى ينگلدرميش دنيأنينگ يوْكين.

يكجه هنأره  يؤره تسنگ حؤكوم-

ايلينگه برگيدار بولماشينگ بسدير.

 

سئوال بردى استيودنت قيز روزا:            آد  Roza

" پوشكين يالى حاچان يازجاق پـروزا؟"     Proza=  نثر‎‎

جوغاپ برديم:" ايلى قويمان آزارا

قوشغيـمى اونگارسام، شول ايشيم بسدير!"

 

يئنه بيرى ديدى: " مثـلى فــراغى،

سؤزلنگ مرجنـيندن دؤره ت بير داغى!"

من ديديم: " اوُ  زاتلار مؤچبرينه باغلى.    اؤلچگ، اندازه

داغ دأل، منينگ اوچين بير دآشام بسدير!"

 

نانينگـى قوشغودان برسه- ده ايقبال

قوشغودان اؤنگ آدم بولماغينگ حؤكمأن!

شيـغير بيلن اولى انصاف بيريكمأن-

شاهير- دا، انسان- دا بولمايشينگ بسدير.

 

آق بيلن قارادير قاراغـينگ رنگكى.           قاراق= گؤز

شولانگ حايسى سنينگ يوْره گينگ رنگكى؟

بيريسين سايلاپ، ديمه: " شو منينگكى!"

ايللر آيدار- بيرجه يئلغيرشينگ بسدير.

عـمرينگده اتدينگمى كيشأ باخيلليق؟

(ايلى باخيلليـقدان قورار شاهيرليق!)

دنيأده  بير موْينينگ- عاشيق طاهيرليق.    موْيين= گمان

تأك دأل، قوشا سؤيگأ يوغـرولشينگ بسدير.

 

نيره لرده يؤرسينگ، ايلكينجى سؤيگـى؟

بير يرلرده بارمينگ قيزلارينگ تـُوغـى؟        توغ = بايداق

قومدان اواز گلدى: "اى، عشقينگ اوغلى،

من بار. يؤنه مانگا... قووانشينگ بسدير.

 

نيره لرده يؤرسينگ ايكينجى سؤيگـى؟

بير يرلرده بارمينگ باغتيمينگ بآغى؟

اؤزيمدن سـس چيقدى: " اى، آدم اوغلى

" سؤييأن، سؤييأن!" دييپ، يانگراشينگ بسدير.

 

بيريسى سأحرينگ، بيرى قوشلوغـينگ،

بيرى اوغلانليـغينگ، بيرى يآشليـغينگ.

بيرينجيسى- دينگه سالاملاشديغينگ،

ايكينجأ عمرليك بآغلانشينگ بسدير.

 

شئيديپ پأهيم يئـغناپ سؤيگوْدن سؤيگأ

يـتدينگ اون اوْچ سآنى گوْلألك چآغا

شولاردان بأشيسينى گؤميپ آق چأگأ

بأش گزه ك گيزلنيپ آغلاشينگ بسدير.

 

گوْلىبر، ايشلأبر، سايرابر، شاهير

حيجوينگ هيچ حاچان بولماسين آخير!        حيجو= تاغاللا

بأشينجي موْچه ده ديـيديريپ جاهيل،         هر موْچه 12 يئل

دنيأنينگ مأحريندن دويماشينگ بسدير.

 

قلب دألدير مأحرسيز، سؤيگوْسيز قلب          يوْره ك

(بئيله قلب يا بوشدير، يوغـسا- دا قالپ!)      ياساما

بير اولى يئـغناقـدا اؤر بوينا قاليپ،

ديدى بيرى: " شاهير، سايراشينگ بسدير!-

سؤيگوْسيز اونگماندير، اونگمازام يوْره ك،

يؤنه قاپداليندا ييگرنجى گره ك.

اوغـرا- جوْمرأ، اگرأ، گلنده گزه ك –

ديدى اول يؤسللأپ، يئـغـريلشينگ بسدير!"      كؤشه شيپ

 

"اؤرأن دوغـرى!- ديدى ايزيندان بير گلين-

نأمه اوچين هـنيزم ياتانوق قالينگ؟

آقام اون يئل اوزال قرض آلان پولون

هـنيزم اوْزيپ يؤر دوْيماشينگ بسدير.

 

آرمان، نه سوْلچى سن، نه- ده پروكورور.     داديار، قاضى

يؤنه ايگنمأگه گلنينگ حاقى بار.

سنينگ سؤز دييليأن اؤتگوْر اوقونگ بار

آتجاق-آتجاق بولوپ، گيچ قالشينگ بسدير.

 

شيـغـير آتيـلمالى! يـنگملى شيـغـير!

شونگا آرقالانيار هر كؤيه ن باغـير.

دؤورينگ آرقاسينا دوْشـن هر ياغـير

شوندان ام آلمالى، يالنگيشينگ بسدير.

 

سؤيگأ چوْرشن بولسا اؤيكه نينگ يآرى،

ايندى ايل درديندن چوْرشملى بآرى.

ايقبالينگدان نآلاپ، چكمه گين زارى،

شئـيله رأك تأله يى سايلاشينگ بسدير.         اقبال

 

شيـغـرينگـى دوقغوز آى باغـرينگدا ساقلا،

شوندان سونگ استولونگ اوْستونه اوقلا.     Stol  = ميز

قـيغيريپ دوغـوردا، قـيغـيرمان اوقا،

دوغلانگدا قيغيريپ دوغـولشينگ بسدير.

 

اولى ديرين اؤيتمه اتسه لر تآريپ!              تعريف= اؤوگـى

كيچى ديرين اؤيتمه پـسلتسه گؤريپ!           باخيل

نه اولى، نه كيچى، نه بآى، نه غاريپ،

توْيس باريپ ياتانى- شو بولشونگ بسدير.

يالانگاچ، آچ سووسيز قالماسانگ قاتاپ،

سورانلارا ديسنگ:" آى باردير بير تآب..."

بير استول، اوْچ كچه، ايكى موْنگ كتاب-

باشغا زآت گره ك دأل، شو قوشونگ بسدير.

 

ايشلأنگده ايشله سنگ اؤز باشينگ بيلن،

قيشلانگدا قيشلاسانگ اؤز قيشينگ بيلن،

ديشلأنى ديشله سنگ اؤز ديشينگ بيلن،

گأديجگم بولسا، اؤز ديشينگ بسدير.

 

ديش حاقدا، يآش حاقـدا ايررأك- ده هنيز!

سر ات، باغينگ ايچى سأحر دك تأميز.

حانها ايكى گلين، يئنه اوْچ قيز

سانگا لآق آتيارلار. شو ياشينگ بسدير.         سؤز قاقديرماق

 

جورالانگ بأشيسى هم مثلى گل- چـچك،       بويداش قيزلار

آق گلين سسلندى مثـلى آق يوفـك:

" شاهـير بوْكولجيرأپ يؤرمه انتك،

سن قارراما، دنيأنگ قارراشام بسدير!"

 

قاتديمى ديكلتديم. ساويلديم يولدان:

" دين دان چيق- ديليپدير- چيقماغـين ايلدن!"

اوتورديم، گوْليشديم پـريشته دأل من،

آدمدان دوغـولديم. شوُ دوغـشوم بسدير.

 

ديديلر: " اوقاپ بر يكجه قوشغى!"

اوقاديم. گؤتردى پأكليگينگ عـشقى.

دينگلنيأن وقـتى اوقانينگ ياغشى،

نأزينگـى آرتديريپ، قومالشينگ بسدير.   قومالماق= چيشمك

 

قوى، ياشليق مأحـريندن گوْيچ آلسين يوْره ك،

ايكيسينى اوقاپ بر، بير قوشغا ده رك

اوقاديم. يول اوغـلى يولوندا گره ك:

"حوش قيزلار، بيدرك گوْيمنشيم بسدير.

اويميزه اوغـراديم. شأهـر لأله زار.

موْنگ باغتلى ييگيت بار، نووچا لأله بار.

اولار نه گه يمه زار، نه- ده بالا زار،             بال= عسل

قووانيپ، گينگ كؤچأ سيـغماشيم بسدير.

 

آق شأهـر گؤك بآغا باسيرليپ اوتير.

ايلرده كؤپت داغ  كسرليپ اوتير.

(آشغابات تگه لك عاصيرليق اوتير،

يئنه موْنگ عاصيرا قول برشيم بسدير!)

 

گوْنديزلر آبادان، گيجه لر تأميز.

كمپـير اوادان، قوجالار عـزيز.

گؤك قاپـينگ آغـزيندا قولپاغيلجا قـيز

"واى!" دييپ قـيـغيردى. ايلغاشيم بسدير.

 

بير گؤرسم مورتلوجا دوداغـين گمريپ،

اوغـلى آتاسينا چنأپ دور يومروق.

ييگدينگ يومروغـين ايزينا قانگريپ،

گؤره جينه باقـديم: دونگماشيم بسدير.         يوْز= گؤز

 

گؤره جى بووز يالى، قاشلارى قارا.

بويى ايكى متر، ساچى اوْچ سـره.

ماشينين ديرمالاپ سر اتدى يـره

انه حوْنگوْرده دى: " دوغـماشينگ بسدير!"

 

آتا بير آخ چكدى. آيئلغانچ ديمدى.

(ارككده بئيله آخ گؤرمأنديم شيندى!)

شو نوقاطدان ايلأك گچمأيين ايندى،

سيز قيـيلمانگ، منينگ قييلشيم بسدير.

 

يؤنه من بير زادى قويمايين قآضا

يوغسا يوْره گيمده قالار بير ايزا.

آتا ال قاتانا گؤزلنسه جــزا

جــزالانگ اولىسين سايلاشيم بسدير.

يئنه يولا دوْشديم. ياغـتيلدى كؤچه-

گؤريندى اوزاقدان آق ساقغال قوجا.

ميوه لى آغاچ دك اگليپ چالاجا،

گليأر اول. نوريندان قآنماشيم بسدير.

 

تانايارمينگ يا- دا تانانگوقمى سن-

بىسالام گچمأگه دألسينگ حاقلى سن.

ساچينگ چآلارسا- دا، دوْينگكى توقـلى سن

قدراتى يوْزينگه سيلماشينگ بسدير.

 

اوغـراديم گؤريندى يئنه بير گوْنش-

آق ساچ انه گليأر آق باغـتا منگزش.

يواش! يواش! آقجا " ژيگولى" يواش!         ماشين مـدلى

انه گچسين! يولون باغلاشينگ بسدير.

 

آقجا تورباسيندا كأشيرمى سوُغان،

انه گليأر! اؤنگوْن كسمك قاداغان!

نيرأ سوْرنيپ باريانگ، تاكسيچى دوغان؟

دوغـرانينگ كيمديگين بيلمه شينگ بسدير.

 

چـرالارين ياقدى يوْز ياشلى شأهـر.

قيـزلارينگ دميندن دؤرأنميش سأحر.

يؤنه سأحر نأچه بولسا- دا اثر

آغشامى- دا پـسده قويماشيم بسدير.

 

حانها بير قـيز گليأر سوْلگونمى دورنا-

غآباقلارى يوفـك، يانگاغى حورما.

اينگ عـزيز، اينگ تانيش ايس اوردى بورنا،

باش سؤيگيمى يادلاپ، كؤره شيم بسدير.

 

گؤزلرى- ده تانيش، قآشلارى- دا تانيش،

گينگ آلنى- دا تانيش، ديشى- ده تانيش.

اون سكيز- اون دوقغوز ياشى- دا تانيش،

كشبين گؤريپ شاقغا درله شيم بسدير.

أديمينده قالپ يوق، گؤزينده يالان،

(آصيللى انأنينگ ساپاغـين آلان!)

مگرم بير يردن اوقووا گلن-

قالام دفـتريندن چنله شيم بسدير.

 

بير قولوندان توتوپ يآنداقى جورانگ

يآغ دك آقدى گيتدى. آچيلدى آرام.

سورانگ،اى، آغاچلار، شو قـيزدان سورانگ!

كشبى تانيش، تاناپ بيلمه شيم بسدير.

 

آغاچلانگ بيريندن چيقـدى بير اواز:

" شاهـير، باشقى سؤيگينگ بآلاسى شول قـيز!"

شو بادا يوْره گيمه گيردى بير نياز،

اسلى وقت اؤزيمه گلمه شيم بسدير.                   كؤپ

 

بيتيپدير، اؤسوْپدير انأ مناسيپ.

گؤزلر دوْيپسيز دريان نورى بىحسيپ.

سؤيجك ييگيت سن بير قالما بىنصيپ،

سن جوورانما، منينگ جوورانشيم بسدير.      يانيپ- بيشمك

 

باريار توپار- توپار قـيزلار- گلينلر.

(شأهرلىلر هم- ده مـيخمان گلنلر).

سؤيگودن آغلانلار يا- دا گوْلنلر-

حايسينگيز كؤپ؟ سيزه يوْزلنشم بسدير.

 

ديميپ گچيپ باريار گؤزلليك سه يلى،

هر گؤزل بير باغتينگ ستونى يالى.

(ستونلر ساقلايار واطانى، ايلى!)

شونسيز يتيم دك موْززه رشيم بسدير.

 

جوشوپ گؤزلليگينـگ تولغوننا گؤرأ،

يؤرأبر ياشليـغينگ آقيمينا گؤرأ،

چوقول ديين زات هم آقيلنگا گؤرأ              يئنگسه ساچ

ايقجار اكن. اوزال آنگلايشيم بسدير.  غآلغيماق

اؤنگ يانيمدان باريار بير حارمان چوقول

ينگسه دن كوْكأپ دور گؤزدأكى عاقيل.

يانينداقى قوچ هم- دوران بير ناقيل!

تورانگنگيمى يادلاپ، يوودونشيم بسدير.           ير آدى

 

باشقى سؤيگينگ بيلن تيركشيپ شئيله،

سنم چيقيپميدينگ آغـشامقى سئيله؟

چيقماق نيرأ؟ منگزأپ قارالان گؤيله،            تيكنلى اوت

اؤيكه نينگ حاوريندان اود آلشينگ بسدير.

 

زيانى يوق! سؤيـيپ قـيزلانگ ناىباشين،

اؤوره نيپدينگ دنيأنگ دوْرسوْن، يالنگيشين.

(سؤيمه ديگه دوْشنوْكسيزدير دورموشينگ،

سؤيـن اوچين بيرجه دم آلشينگ بسدير).

 

دنيأده شول عيال ساغ گزيپ يؤركأن،

يوْره گيم دآشداندير، دآغـداندير آرقام.

شونونگ آياق ايزى توپراقـدا بارقان-

يرى آغـريتماغا دؤزمه شيم بسدير.

 

ميدآم گؤزلليگه ديكيپ ناظاريم،

گؤده كليگـى نيشاناما آلارين.

ميسسارمانگ، آغسامانگ قافـيه لاريم،

ديم- ديك يؤرأنگ، سيزه سؤينشيم بسدير.

 

بولسا- دا ميسسيقليـق، آغساقليق سنده،

اى، قوشغـيم، بولماسين بىپارخليق سنده!

آسمانينگ آستيندا، يرينگ اوْستوْنده

دينگه بىپارخلاردان ايمنشيم بسدير.

 

مانگلايى بولوتدير. ناظارى دمير.

گوْلكوْسى عاذاپدير. يئلغيرشى جبر.

نه- حأ  رومان اوقار، نه- ده بير شيـغير،

گؤزلرين گؤرمده دمگشيم بسدير.

بير مآيئپ يئقيليپ كؤچه ده ياتـير.

بىپارخ سر اديپ، ايچرده ياتـير.

يوْره كده رحم يوق، گؤزده حواطـير.

يوْزينه باقانگدا دوْووْنشيم بسدير.

 

ايلى ياغى چاپسين- دألدير پارخينا،

بير يوردى ير حوپسون- دألدير پارخينا

قـينانماق، قووانماق يآتدير روحونا

اوُنى دوْونيك بيلن دنگه شيم بسدير.         بوش يـل/ مأز

 

قوشغـيم، چآغا دأل سن، ساقغالى سينگ سن،

مورتينگـى تاولاپ، اورتا چيقمالى سينگ سن.

كيمى اؤپوْپ، كيمى چاقمالى سينگ سن.

دينگه شوندا شاهـير ايقبالى سينگ سن،

يوغسا قارا شايه دگمه شينگ بسدير.           هيچ پوله

 

 

يامانينگ باغـريندان دؤره ديپ عاذاپ،

ياغشىنينگ يوْره گينى نور بيلن بـزأپ،

حول باريان چوقوللاق قـيزلارا منگزأپ،

كؤوشينگيز ناللاشيم بسدير.

 

اؤكجه لردن گيديپ چوْى دك فورمالار

دؤرأپدير ساغيرلاق پلاتـفـورمالار.      بيل بيلن اوُتور ير آراسى

شئيدينگ- ده آرقايئن يؤرأنگ دورنالار

ياغشيزادا سيزچه بگنشيم بسدير.

 

دنگ ياريسى عاشيق، دنگ يارى دوغان،

"ووز"دان چوُغوپ چيقدى يوْز قـيز، يوْز اوغلان،هنرستان

گوْلگوْن كؤينه كلى قـيز آزاجيق اگلن،

سؤز آيتجاق! آرزوما منگزه شينگ بسدير.

 

ساغـريسيندا آولاق گزيبرملى،

گؤزلرينده باليق يوْزيبرملى،

يانگاغـيندا قوشغى يازيبرملى

سن قـيزى گلينليك بللشيم بسدير.

 

جايئنگ ايچيندن مى يا- دا داشيندان،

انأنگ سسى گلدى يرينگ پستيندن:

"ايكى حورجين پولى اوقلا اوْستوندن!

يوغسا قيــز يوق، پولسيز مولاشينگ بسدير!"

 

قـوراريس، انه جان، قـيـزلارينگ اركين.

قالينگ ديين زادينگ بره ريس مركين.

بللأپ اونونگ اوْچون، يديسين، قيرقين،

سونگ بولسا آشيندان دويماشيم بسدير.

 

گچدى قاپداليمدان يوْز اوغلان، يوْز قيز

أديملر ادبلى، گوْررينگـــــلر عـزيز.

يؤنه نأچه- نأچه حيله بار هنيز،

ايچينه گيـير، داشدان سـينلانشيم بسدير!

سالام بريپ گچدى تانيش بير گلين.

باغـرى پـيده - پـيده، باغـرى ديليم.

اى گلين، آسمانا يتيأركأ الينگ،

سؤيگـى بيلن قورجاق اويناشينگ بسدير.

 

اول ييگيده سنى چاتماندى هيچ كيم،

شپـبيك ديك يلمشدينگ. تيركشدينگ اوْچ گوْن

دؤردوْنجى گوْن ده ررو سيفادينگ ساچين

بأشينجى گوْن اييأم آلدانشينگ بسدير.

 

پسلتدينگ مقدس مرتبأنگـى سن

آيلاپ يره چالدينگ قيز جيـغانگـى سن.    جيغا= Börük      

ايندى- م باشا دوْشن پاجيـغانى سن   

ايچينگه سيـغديرمان، آغلاشينگ بسدير.

 

اركينگ-اختيارينك، البته سنگكى،

يؤنه ولين دألسينگ اؤزينگ اؤزينگكى!

اؤزينگ- واطانينگقى، واطان- بيزينگكى.

سنى واطان كمين غآبانشيم بسدير.        غآبانماق= قوراماق                  

گپله دى آشغابات. يانگلاندى كانسرت.

اؤزگرت، آيديم، گؤده ك زاتلارى اؤزگرت!      اويتگت       

هر گزه ك تنيمه گيره نده بير درد،

دينگه سنى دينگلأپ، ساغالشيم بسدير.

 

توتوش باغـريم بيلن قـووانيپ ياغشا،

اؤيه يـتيپ باريان دينگ ساليپ باغشا.

حـيى، شو واقـتام سيگنال بولار اوغشيا!            بوق

اى، ماشين بىماحال غـوغـورشينگ بسدير.

 

گؤتــر، ساخى باغشى، يئنه- ده گؤتـر،

گؤتـر، چووال باغشي، اوندانان بــتر.        مختومقلى قارلى              گؤتـرديلر. سرپاى حايسينا يــتـر؟                 

بير سرپايى دس- دنگ پايلاشيم بسدير.

ايكيسى- ده بيرى- بيريندن بـييك.

(بـيـيكلـنگ بويونى اؤلچه مك عايپ!)

"هر حايسى بير داغينگ اؤركوْجى" ديپ،  

قوشا داغا دس- دنگ بوْيسانشيم بسدير.

 

آيديمنگ ايزيندان يانگلاندى بير ساز.

بو نيچيك قدرات قا، بو نيچيك اواز؟

(ميللي آتام، قاوشات تارينگـى بيرآز، ميللي تأچميرات

اوغـلونگـى جاديـلاپ قـيناشينگ بسدير.

 

اونيانچا يانگلاندى يئنه بيرموقام.

چاليانلانگ يوْره گـى حازينا ميقان؟

اى آچ گؤز، شونونگ يالى بايليـغميز بارقان.

يئنه بآيليق گؤزلأپ، آيناشينگ بسدير.            دأليره مك

 

بسدير موقام يرينه چيشليك سيـغناشينگ،

بسدير آلقيش يرينه قـيزيل يئـغناشينگ،

بسدير ايلى اوْتـوْپ، قاپا سيـغماشينگ

انصابينگ ساتيپ، يوغـناشينگ بسدير.

 

اؤزينگكى حاساپلاپ ايل- گوْنينگ جوْبسوْن،

سوقجاپ، يارا اديپ دؤولتينگ گؤوسوْن،

دوست- ياران توتونيپ آدملانگ پـيسين،

حالاللارى آدم سانماشينگ بسدير.

 

رستم- ينگ اؤنگونده - بيللرينگ اوراق،              

آسغينينگ اؤنگونده- قاماتينگ دره ك.             آغاچ آدى

دينگه آغـزينگ گوْليأر، گوْله نوق يوْره ك-

چانگگلاق دك سورت- سورت يئلغيرشينگ بسدير. غاواچا   

 

جايئنگا سر ادسنگ- آنگق اديأر ناغشى.

(داشين گؤريأر، ايچين گؤره نوق قـونگشى!)

ياشايئش جايمى، شاصنم كؤشگـى!-

نأمه ديگينى زوردان سايلاشيم بسدير.

داشينگدان سر ادسنگ- دوران مدنييت.

بوينونگدا غالستوك، اگنينگده ژيلت.       كراوات / جليقه 

ايلأنگده ژورنال دور، الينگده گازت،      مجله/ روزنامه

دينگه تيراژلارين بارلاشينگ بسدير.

 

اؤيوْنگده حنگلأپ دور بأش اشكاف كتاب-

پوشكين، بايرون ياتـير دآش يالى قاتاپ،

كربابايف ديك دور ايچ- باغـرى توْتأپ

كتاپلارينگ دينگه آرقاسين سـيفاپ،

سارايئنگ قوينى دك سينلاشينگ بسدير.

 

اوقايان كتابينگ دينگه بير خيام،     

شونام اؤز حايرينگا اولانيانگ حايوان!

"كأته كؤپرأك ايچسِم، كأيأيسه عيال،  كأيه مك= قالماغال ادمك

دييأنگ- شو شاهـيرا دايانشيم بسدير!"

 

 

أهلى حركتينگ حاسابا گؤرأ.

يكه قـيميلدينگ يوق انصابا گؤرأ.

دينگه ايچن وقـتينگ ، كتابا گؤرأ

"ايچيپ"، خيامى- دا آلداشينگ بسدير.

 

گوْجوْنگـى- ده اؤز هنگينگده جوولتيأنگ،

پـيشينگه- ده اؤز حأصيتينگ اؤره ديأنگ.

(قوشغيمى- دا اؤزينگ يالى آوناتيانگ!)

اى، قوشغيم بلند دور! آوناشينگ بسدير.

 

شئيله فكرلرى قلبيمه قآپلاپ،

باريارين موقاما تنيمى تآپلاپ.

اى، موقام، دنيأنى حاپادان ساپلاپ

بولمازميقا؟ جوغاپ سوراشيم بسدير.

 

موقام جوغاپ بردى: "ساپلاريس حؤكمان!

يؤنه چابغا ياغماز يئلديريم چاقمان!           سيل يالى ياغيش

توتوش ايل- گوْن چاقسا هيچ زادا باقمان،

حاپا يوولار. كأن- كأن سيناشيم بسدير.

 

حاپاليق آزليقدير. تأميزليك كؤپليك.

ياغـيبرسه- دورماز اؤنگوْنده سوْپليك.           آشغال

ياغـمايان آدمينگ نرخى بير كؤپـيك.

چاق، ياغ، گؤره ش! غـوق- پانگ اوُيناشينگ بسدير.

 

اونيانچا باشلاندى يئلديريم اورشى.

بيردن شاغلاپ گلدى تومسونگ ياغشى

دينگسه ياغشى، قـوْيسا اوندانام ياغشى-

آق ياغشى، آق باغـتا دنگه شيم بسدير.

 

يآپلارا قآپغارليپ چؤپ- چالام، حاپا

چابغانينگ گوْيجيندن دؤره دى دپه.

يئنه موْندر- موْندر اوغـرادى چپه!

گيديبر! كناردان چوغماشينگ بسدير.

چؤپلر بير- بيرىنينگ باشيندان ايديپ،

كــيـرلر بير- بيرىنينگ اوْستوْندن أديپ،

گيتديلر. دوْنيأنى هم يوواريس شئيديپ!

ايل گوْيجونه امـيد باغلاشيم بسدير.

 

ياغيش ياغماسينى اتديريأر دوام.

(چابغا، سنده گوْيچ بار، عاقليم حايران!)

سوْلدوْم باى بولدوم-لا! حانى ساياوان؟

يوق گرك دأل. كيردن يوولشيم بسدير.

 

مگرم، قـيغيرسام: "اؤس، ساچيم، اؤس، اؤس!"

مانگلايـيما ساچ بيتر. سـچ، ياغـميريم، سچ!

ساچيم گؤگرمدى. گؤگرمأنلر گچ

بير ماحال تلپگيمه سيـغماشينگ بسدير!)

 

ياغيش دينگدى. دنيأ گوْل آچدى نيچيك.

أپـيشگه لر آچيق، ايشيكلر آچيق.                      پنجره

بوْتين شأهـر ماوى اكرانى آچيپ،                    تلويزيون

"واغـتى" دينگلأپ اوتير. سأگينشيم بسدير.          خبر

 

اؤيميزه چالتراق يـتملى حؤكمآن.

يئنه- ده نأمه لر تاپديقا "آق تام              كاخ سفيد آمريكا

پنتاگون. نيترون ارتيره چيقمان

بير قوشغى يازمالى. أومه شيم بسدير.      أومك= حاوليغماق

 

يـتديم كؤچأميزه. قارالدى اينگريك.           شاماق

چاغالار چاپيپ يؤر گؤك خيارى گمريپ.

اولارينگ شاتليـغينا بولوپ دنگ شأريك،

قاپا  يتــنيمى دوْيماشيم بسدير.

 

اؤيه گيرديم. ده ررو تاولاديم "واغـتى".

مآوى اكران ساچدى اؤيميزه ياغتى.

ديـدى: "اى، آدمزاد، گچيرمه واغتى،

ارتير گيچ بوُر. بىدرد يايناشينگ بسدير.

عاصيرينگ آياغى- اوللاقان سيناغ.

ديكلدى دنيأده اينگ الهنچ سوراغ:    

" يـره ميراث قويجاق نأحيلى سـيلاغ-

آداممى، كرپـيچمى؟- سايلاشينگ بسدير.

 

سونگرا هـوا حاقدا سؤزله دى ديكتور.       گپله يأن= گوينده

طبيغاتينگ اربت هواسى يوقدور!

گؤكدن آجال ياغسا- شول حاطارراقـدير.

اى، كوُإن، آجالا چاغيرشينگ بسدير!

 

برلينه چـن اؤلچأپ قاريشما- قاريش

ييگريمى ميليونى اديپديك باغيش.

شونچا فـدا بيلن اؤلدوْرلن اوروش،   

يئنه- ده تأزه دن جانلانديرشينگ بسدير!

 

بيردن ايكأ يئنه- ده يئلديريم چاقدى.

گؤيأ بير اوكيان توپراغا چؤكدى.                  اقيانوس

يـرى آقليق توتدى. قاراليق آقدى.

قودراتا دم ساليم آنگالشيم بسدير.

 

چابغا كيپارلادى. گپله شيك تمام.

قاپىنينگ اؤنگوْنده اشديلدى سالام.

كيم بولسانگ- دا  ده ررو گيره ور مـيخمان،

بو دنيأده سن سيزاونگماشيم بسدير.

 

تأزه باشلان قوشغيم قوتارمان ياتـير.

بو گوْن يازيلماسا، يازيـلار ارتير!

حأضيرليكچه عـزيز مـيخمانم اوتير،

گؤزلريندن گؤزيم ساوماشيم بسدير.

 

اول گيتدى. يئنه- ده قاقيلدى قاپى.

اوغرادانام  بيردى، گلنلر ايكى.

بيرمى، اون مى- دنگدير مـيخمانينگ يوْكى،

چيداپديم، چيدارين، ساغ باشيم بسدير.

أتله دى قاپـيدان يگن دير آتا.

د ررو گؤزيم دوْشدى آته ستات حاطا.     اورتا مكتب ديپلمى

ديدى: "حانى شو يئل قال- دا قايراتا،

يگه نينگـى اوقات! يايدانشينگ بسدير.    يايدانماق=آلجيراماق

 

"اوقوولانگ حايسينا گيرمكچى يگن؟"

" كؤپليك نيرأ بولسا، شو يـره- ده من

قارالاوجي بولجاق! "اونگاردينگ-آو سن،        وكيل دادگاه

بو دنيأنينگ اؤنگكى سؤگوْشِم بسدير.

 

" نأمه اوْچين شول اوغـرا ديزايار همه؟"

آتا گؤنيلدى:" گؤزليجه اممه!       رك- راست/ پولونگ بار يرى

سن او زاتلار حاقدا فكره چوْممه،

ديه نيمه "حوش" ديى، بير "حوشونگ" بسدير.

 

دييديم: "التأيلى ادبيات، ديله؟"

آتاسى اؤر توردى چمچه سى بيله.

"بألچيريمه!" ديپ يلغيردى چالا-             اويون ادمه

اول اوغـوردان سنينگ چيـغيلشينگ بسدير!

 

تاپالى يگنـه " سوْيتليجه" زأحمت؛

سنينگ بو هنأرينگ دوران بير مأحنت.

شوندا- دا جوْبينگ بوش. ايـيأنينگ دونگ ات،

بيز يآشالى، سنينگ بوغـولشينگ بسدير!"

 

آتانگ سؤزلرينه برسم- ده جوغاپ،

اؤزى- ده، اوغلى- دا اتمدى توغاپ.                 قبول

(اولار گيتدى، يئنه باشلاندى عاذاپ،

يازيبر،اوْيتگمه، اؤز بولشونگ بسدير!)

 

اؤزينگ اوْيتگمه- ده، اوْيتگأنى اوْيتگت!

شودور مانگلاينا چيزلان قسمت.

شونى باشارماسانگ- قـوپغونگينى بس ات،

قيـرق يئللاپ بيهـوده سامراشينگ بسدير!

باش واصپـينگ بولسا- دا گؤزلليك، قاويليق،

شـرينگ قاپداليندان گچمگين ساولوپ

اونگا اؤز سؤزينگ آيتماغا حاوليق،

آيتماسانگ اول آيدار، گيچ قالشينگ بسدير.

 

واطان، بايداق، سؤيگـى، كامونيست، ايل- گوْن

بو بأش سؤزى پارخسيز حيچجكلمه گين،

ديلده دأل، قلبينگدا گؤتريپ بيلگين،

اولاردان هوا دك دم آلشينگ بسدير.

 

شيـغرينگ بيلن ادملى اولارا كمك،

كمك سوراماغين كؤمگنگه دره ك.

دينگه ماحال- ماحال سانجاندا يوْره ك،

ايل- گوْنوْنگدن قووات سوراشينگ بسدير.

 

ياغشيمى، يامانمى شودير يارايشينگ،

گؤورأنگ سؤيگوْدندير، بولماز قارغيشينگ.

اينگ اولى قارغيشينگ:" پألينگ- يولداشينگ!"

اؤزينگه- ده پألينگ- يولداشينگ بسدير.

 

آرزوم- يوْز يآشا بولماقدير شآيات.

يؤنه اوزاق يآشدان تاپارمينگ مـراد؟

دردلأ ام برمسنگ، اجيزه قوات-

أگيرت بدبخـتـليقديـر يوْز يآش ديـين زآت.

ايل نأئه يآشاتسا- شول يآشيم بسدير.

 

                                                82-1981

 

 

 

 

 

 

 

آكـتـوال پـايـامـا

يا- دا

قـوشـــغـــولار چمــنى

 

 

تامديرا مودادان قاچيار ديـيأرمينگ؟

دوْشوْنيأن: تامديرا دييأنينگ دوتار.

يؤنه تامديرالار مودادان قاچسا-

شوُ گوْن تامديرينگ هم موداسى قوتآر.

 

آرقايـين چاليبر تامديراجيـغـنگـى.

مودالار ساولار. ميش- ميشلار گچر

اجه، قاقا حـى مودادان قاچارمى؟

تامديرا- قاقانگدير، تامدير هم- اجنگ.                 

      ****

 

 

ياشينماق مودادان قاچدى ديـيأنگمى؟

اول دوغرى. مودادان قاچاندير ياشماق.

گپله جك گپـينى بيليأنلر اوْچين

اؤنگ هم حؤكمأن دألدى آغـزينى ياشماق.

 

گپله جك گپـيـى بيلمه يأن اوچين

توربا گه يديرسنگ- ده ياشماغا دره ك

ديشى بيلن كرتيپ اوقلايانينى

گؤرنسينگيز، منم گؤرديم كأن گزه ك.

          ****

كتـنى مودادان قاچيار ديـيأرلر.

بئيله زادا اينانمارين هيچ حاچان.

قـيرميزى گوْن بيلن قرميزى بايداق

نأديپ مودادان قاچار؟

 

اليمده بآر وقتى قـيرميزى بايداق

دپأمده بآر وقتى قـيرميزى گوْن-

قوشوليپ شولارينگ لاوورديسينا،

حآص بـتر پاسيردار كتـنيم منينگ.

 

بايداغميزينگ قـيزيل بولجاقديـغينى

گؤيأ بيلن يالى موْنگ يئللاپ اوزال

يوفگينى گوْلينگ سوونا بوياپ

كتـنى دوقانميش گوْل ديـين زنان.

كتنيمى دوْنيأ تانايار بو گوْن.

اوني پاريـژ گييأر آغشام سه يلينده.                 پاريس

گؤرديم اونى بلواريندا وارشاوانگ،            لهستان پايتختى

دوشدوم اونگا فيـن قيزىنينگ اگنينده.              فـنلاند

 

آيديم آيدانيندا كتـنيلى قيز

زلنوُ- گورانينگ آيديم  كؤشگوْنده               Zeleno-gura

پالياكلار" براوا! براوا!" ديـيپ،               لهستانلى- آفـرين

ال چارپياردى هم-أ قيزينگ عشقيندا

هم كتـنينگ عشقيندا...

قيرا سآريسيندا- سآرالان ايقبال،

قيرميزى رنگكينده- امـيد، قاناحات.

اى، سن، كتنىنينگ بيـيك آوتورى،       دؤره ديجيسى Avtor

بو قويان ميراثينگ حاريتمى سونغات؟!        كالاى تجارى

         ****

 

بــدولر مودادان قاچيار دييأرلر.

بئيله زآدا يول بريلمز هيچ حاچان.

مودادان قاچسا- دا بـدولر دأل- ده

بير توپار اشـكلر مودادان قاچار؟

 

آت پلانين اؤوريپ ات پلانينا،                 طرح

بـدولرى اته تابشيران نادان،

ايندى نه- حأ آت حآنانينگ يآنيندا،

نه- ده اؤز پـوستوندا گؤرنر يانگادان       وظيفه/ ايش

 

 

بـدولرينگ اته بريلشى حاقدا

اوبانينگ بيرينده بولان يئـغناقدا

سگسن بأش يآشيندا(ايلكينجى گزه ك!)

تريبونا چيقانميش قولميرات آقغا.

 

شوندا شـى ديـپدير قولميرات آتا:

"كيم- ده كيم يئنه- ده قصد اتسه آتا،

اولارينگ اؤزلرين تابشيريس اته!"...

البته، آزاجيـق گچسه- ده اؤته

اؤرأن حاق آيديپدير قولميرات آتا.

 

بـدو انتـك-انتـك چآرپا قاليپ

گيدر، عاصيرلارينگ چونگلوغينا گيدر

دنيأ گؤزللرينى آنگق اتسه بيلى

مرد باقيشى مرد أرلرى آنگق ادر.

 

دنيأده هيچ حايوان دنگه شيپ بيلمز

اونونگ عاقيلى هم ادبى بيلن.

دنيأ مآللاريندان بير دؤولت دوْزسنگ

پره زيدنتى توركمن بـدوى بولار.

          ****

قايتارما مودادان قاچـدى ديـيأنگــــمى؟

بوشليـغينگا ساغ بول، بير سرپآيئنگ بآر.

قايتارما ضرارلى چكـن جبريمى

مگرم ايت گؤرسه گؤزلرى آغـرار.

 

ايزيندان بارارسينگ، چيق ديسنگ چيقماز

اجه سينى قوجاقلاپ ياتاندير گلنينگ

تأريمينگ آستيندا قالماسانگ- دا سن

آق بآيئنگ آستيندا قالارسينگ كأ گوْن.        ايت آدى

 

ايندى نه تأريم بآر، نه- ده آق باى

نه حاويز ساليارلار نه- ده بير ايه ر

قايتارمانگا فـلان يره چيق ديسنـگ

اؤزينگدن بير ساغات اؤنگوْرتى گلر.

تأزه دن دولانساق اون سكيز يآشا

اى كيوانى نيچيك هزيلليك بولار.          هـلـى  Heley

 

كؤچه لـنگ اؤنگوْنده جيلقاسيز آيناپ،

سونگ بوقى يرلرده بولساق گؤز گوْلبآن

يولدا حيججى گمريپ، ماروژنا چه ينأپ    ئيگيت- دوُنگدورما

آغشامام اجه نگه  بره رديك سالام:

 

"اسسالاوماليكم فـلانى دايزا" ،

" گله ور گيـيوجان، گله ور بآلام،

آرماوير قيزيم جان، گزه لنچ اديپ گلدينگمى

سالامات گلدينگمى، آمان؟"

يوق، يوق، بو ذيـيللى اون سكيز يآشى

سن آلسانگام، من-أ آلمازديم بآلام.

 

چين باغتينگ، چين سؤيگينگ، چين گؤزلليگينگ

حاياسى بولمالى ديـيپدير ساكرات،           شاهير آدى

كؤپ زآتلار مودادان قاچيانام بولسا

باقى موداسيزدير ادب دييـن زآت.

                   ****

سؤيگـى هم مودادان قاچيا دييدينگمى؟

حاق آيديانگ سؤيگأ- ده يـتيپدير مودا.

كأ قيز شون ايردن بيرينى سؤيسه،

ارتير ايردن دوْشيأ باشغا بير اودا.

 

يآشلار غازياتيندا اوقاديم بير گوْن،

قـربان ديين ييگيدى سؤيپدير بير قيز

اونسونگ شامرادى، اونسونگ ايگديرى

حأضير- م سؤييأنميش غازاق ييگدينى،

ارتير كيمى سؤيجك بللى دأل هنيز.

 

 

اودسسه هر كيمده بير بولمالى           حاقيقى سؤيگـى ديمك

چالشيپ يؤرمك بولماز تأزه- تأزه دن

تأزه كوْيزأنگ سووى ساويقميش دييپ،

ايچيپ يؤرمك بوُرمى مونچا كوْيزه دن.

 

اؤنگلر سؤيگـى حاقدا گوْررينگ آچيلسا

قيزلارينگ طاراپـينى چالارديم حؤكمان

ايندى بولسا، قيزلانگ كأ بيرسيـن گؤريپ

اولانگ سؤيگـى دييأن زآديندان قـورقيان.

                   ****

آرابا مودادان قاچدى دييدينگمى؟

قاچسا قاچيبرسين، قاچجاق زات قاچار.

يؤنه اؤزيم، آرابانينگ صوراتين

دولوميزدان آيرمارين هيچ حاچان.

 

شول آرابا موْنيپ، هر گوْن اير بيلن

قاپـيميزدان گچيپ گيدردى لألأم

چاغاليـغمى يادلاپ، شول آرابانينگ

صوراتين، هر سأحر مانگلايما سيليارين.

 

قيزلار آرابالى ايشه  بارياندير

كأته لر اوتاغا، كأته اوراغا

آ، من بولسام، شولانگ ايزلارى بيلن

باريآنديرين شول غارابا- غارابا.

 

بنزين ايسلى بير ژيگولى بره رديم

قايديپ گلسه لأله ايسلى آرابام.

          *****

 

قاتناشيق مودادان قاچيار دييأرلر.

اى، تانيش- بيليشلر! بو نيچيك بلا!؟

كأبيرلرينگيزينگ يوْز كشبينگيز هم

يآديمدان چيقيپدير... استغفرالله!

 

اؤز شافيور دوستومى گؤره ليم بأرى

شافيور بولوپ گيتدى پـيونر اوغلوم   باشلانغيئ مكتبدأكي بير رتبه

موغاللـيم دوستومى گؤره ليم بأرى

اوكتيابريات اوغلوم بولدى موغالليـم.  باشلانغيئ مكتبدأكي بير رتبه

 

اينگ عـزيز قونگشيمى گؤره ليم بأرى

نأچه وقت گچديكأ؟ اؤزوْمـم حايران!

دوغوردانام، اونونگ آدى نأمه كأ؟

يآديما دوْشه نوق: آتامى، آمان...

 

" قونگشى قياماتدا گره ك!" ديسه لر،

دوْشوْنمزديم. ايندى دوْشوْنمك قـين دأل:

بير وقت قياماتدا دردينشأيمه سك،

ال دگه نوق. بو دنيأده موْمكين دأل.

 

قيامات دييلـنـم حاچان گلجكميش-

بيرى ياقـين دييأر، بيريسى اوزاق.

(اونسونگام بللى دأل نيرأ دوْشجه گينگ

اوچماخمى، دوزاخمى- آنگساتمى چؤزمك!)

آ- حاو، شوندان بأرده كؤنه دنيأده

اينگ بولماندا، چايلاشالينگ بير گزه ك.

                  ****

 

سالام هم مودادان چيقيار دييأنگمى؟

حاوا، كؤپليپدير سس-اوْينسوْز سالام

الينگ يــتيـر- ده قولاغينگ ياننا،

آرقايئن گه چيـبر. تمام. وسسالام.

 

تانيشمى، دوستونگمى، قونگشـينگمى، كيم مى-

حؤكمانميشمى ياننا ديقيليپ بارماق!

بىپرواى كللأنگـى چالاجا سيلك- ده،

گـه چيبر. گپلمك نأمأ گره ك.

ياشايارقاق تيـغشيـتـلليـق دؤورينده،          صرفه جويى

هر تيـغشيتلان سؤزينگ- بير دؤويم چؤره ك

« سالام!» ديمك- پاراخاتليق ديله مك.

شول مقدس سؤزدن گويچ آليار زامان.

آرادا پــؤوريزه داغلارينا چيقيپ،

اوْچ گزه ك قـيغيرديم: "سالام! سالام! سالام!"

 

نأچه سالام برسم، شونچا- دا گزه ك

« سالام!» دييپ، جوغاپ قايتاردى دآشلار.

گؤريأن ولين، بيزينگ كأبيريميزدن

شول دآشلارام آصيلليراق اكن يولداشلار!

                    ****

 

كأن زآتلار مودادان قاچيار ديسنگ- ده،

يآدينگدان چيقيـپدير قايئندير گلين. –

دييپ، بير يئـغناقـدا دوْرجمال اجه

اوتوران يريندن گؤتردى قولون.

هم دييدى: " نه ايسسى، نه ساويق سووا-

گلينلر باتيرماق ايسله نوق الين.

كأبيرى بولسا- ياتماقدان باشغا،

زأحمت ديين زآدى گؤرمأندير باشدا.

ايسسيميش توموسدا، ساويقميش قيشدا.

نه تيكين اونگاريار، نه- ده بير كـشده.             نقش/ تكين

سؤيشـن ييگيدىنينگ ايچـجك چآينام

حيـق- چوق اديپ، زوردان قايناتيار پـچـده.

 

حنيزم، كؤشه گيم، اولانگ باغـتينا،

وقتـيندا دؤرأپدير گاز دييـن اوجاق.

يوغسا داغى أرم آجيندان اؤلجك، چآغالارام

اؤزى هم آجيندان اؤلجك.

 

نه حامير يوغـوريار، نه اوُد گؤيبريأر،

نه نان ياپـيپ بيليأر. آنگقاريپ اوتـير.

نه- ده ديپلومى بآر نه ايشلأپ بيليأر.

آى، غاراض، نه حآمـير، نه- ده بير پـتيـر.

 

بيلمه ديم انأنينگ، بيلمه ديم، آتانينگ

بيلمه ديم، اشكولينگ...كيمينگ گوْنأسى،            مكتب

نه كتاپ اوقايار، نه- ده بير گازت

هيندى كينوسينده أهلى دنياسى.                    سينما/ فيلم

 

يا- دا " گلينلرينگ توپالانگ اويونى"،

يا- دا شونگا منگزش باشغا توپالانگ.

ايشيگينده بولسا كؤپت دآغ يالى

اوْشيپ ياتـير اؤتـن يئلقى حاپالانگ.

 

غوغولداپ ايشيگه گلنده ماشين-

بير بـدره حاپانى آتايسا كأته

اون گوْنلأپ اؤوْنيأر.

سن بولسا دييأنگ:

" آتمانجيـقلار گچن بولسادينگ كأشگأ!"

 

 

واخ، بآلام، اده ره ايشـم يوق بيزده،

يآشايان يرميز- شأهرينگ ايچى.

نه- حأ دوْيأميز بار، نه- ده سيـغريميز

نه- ده آولاغميز بآر، نه- ده بير گچى.

 

بيرجه پـيشيگميز بار. آجيغسا اولام

اؤزجاغازى تاپـيار ايججيك زآدين.

(اونگا آغـتيـجاغمينگ چيرشاغام يـتيأر-

دؤكوْپ- ساچيپ اوتير ايجـجيك زآدم).

 

بو زه يـيللى گلين يكه منده دأل،

قونگشـيمدا- دا اوتير شونگ يالى گلين.

دينگه شأهـر- ده دأل، اوبآنگا گيتسنگ-

قارشينگدا- دا اوتير شونگ يالى گلين.

گله نينگ- گچه نينگ آياغينى سـينلاپ،

داشاردا- دا اوتير شونگ يالى گلين.

 

حانها، ايكى سانى گوْل يالى گلين.

قاباقلارى يوفـك، گؤزلرى چآناق.

اوتـيرلار داشاردا. قوى اوتيرسينلار

ايقبال گؤرك بريپدير گوْجـنگلأپ يالاق.

 

يولدان گچيپ گيتدى كلته جيك ييگيت

(بيقيـنـينا اوروپ كلته جيك الين)

" واخ، شوْ- ده بيرىنينگ أريدير..." دييپ،

آسساجيـق پـينگقيردى آت يالى گلين.

 

اونسونگ گچيپ گيتدى اوزين بوى ييگيت.

سـيراتى گؤروغلى. دؤشلرى حاودان.      حوضخانه Howdan

اسلى ماحال اونونگ ايزيندان باقيپ،

يوودونديـلار ييگيت يارادى اؤيديأن.

 

هرسىنينگ اؤيوْنده بير قاررى انه

آغتيـق گوْيمأپ اوتير اوزينلى گوْنى.

ياسسى بولدى... بولار بولسا داشاردا

اؤلچأپ اوتـير كيمينگ قـيسغاديـغينى

كيمينگ اوزينليـغينى.

 

ايكيسى- ده ماحروم اؤيدأكى دردن.

كيشينگ دردى حاقدا ادنوق فكـر...

" بآلام، ايندى گيرينگ!" چاغيردى انه.

يوواشجا سس چيقدى: "اوتور- دا-آ كمپـيـر!"

شوندا- دا ايچيندن بگندى انه:

" قـيغيريپ آيتمادى شونگا- دا شوْكوْر!"

 

چالا ميدار بولسا اونگيشجاق كمپير.

گلينلنگ قاشيندا ديزا- دا چؤكجك،

گؤزينه- قاشينا سوْرمه اديپ چكجك،

دينگلجك، دوْشوْنجك، نأزينى چكجك...

 

 

من حأضير بيرحم گلينلر حاقدا-                   اسه وان

آخمال بولايديـغينگ- اوْستوْنه بؤكجك،

قـيباتچيـل، اوتانچسيز، تكپـبير، حؤتجت     تكبر/ بوينى يوغين

گلينلر حاقيندا آچيارين صحبت.

 

شولاردان مانگا- دا يـتدى اوچـوسى.

شو گوْن اؤيلرينه قايتدى قوچوسى.

ميدام اؤيلرينده كوْيى- كؤچه سى.

توْوه لمه،

       شو گوْن اؤيده كيچيسى.

اوْچ آيلاپ قاقيلمان ياتـير كچه سى.

" گلين كچانگـى بير قاقاوير!" دييسم،

دآنگدآن بيلن سوجآپ گلدى اجه سى.

(موْنگلرچه اؤيلرينگ گوْنين بولايان

گلينينگ اجه سى يآ- دا باجيسى!)

 

 

انه لر قيزلارنينگ طاراپـين چاليار.

قيزلارام

   اؤرچ آليار اؤنگكوْدن بـتر.

شو زآتلار حاقيندا بير قوشغى يازسانگ،

بلكى ايله- گوْنه كؤمگـى يـتـر.

 

اما آز يازيانگيز شو زاتلار حاقدا.

أهلى گوْررينگيز اوْيتگه ديپ قورماق

يؤرى،

 حآرلاپ ياتسا دولداقى گلنينگ-

نأديپ دورموشينگـى اوْيتگه ديپ قورجاق؟

 

حآصام اوقى سؤيـر ايلكينجى گلنيم.

مال- قارا، مؤر- مؤجك اؤرسه- ده بيرچاق،

اوُل دوْيش گؤريپ ياتـير.

             يؤرى دوْشينگده

نأديپ بو دورموشى اوْيتگه ديب قورجاق

بئيله ياتاغان دأل اوْچوْنجى گلنيم.

الميداما اويا. گؤرمه گـى، آلچاق.

اديل سنگ آيديمنگدا يازيلشى يالى:

دؤشلرى ميدانلى، گؤزلرى قوچاق-

بيلى يآريم قوجاق، ساچى بير قوجاق-

يؤنه آوادان گؤز، يوغـين ساچ بيلن

نأديپ جمعــيتى اوْيتگه يپ قورجاق؟

 

آلتيندان ياساتدى اوتوز ايكى ديشين.

قاييـن اوچين بولسا– اوتوز ايكى پـيچاق.

گپلأيديگينگ، سوْنچجك...

  يورى، سن اونسونگ

نأديپ حوجاليـغى اوْيتگه ديپ قورجاق؟

 

اؤزينگ حامـير اديأنگ. اؤزينگ ياسايانگ.

اؤزينگ ياپـيانگ نأتجك بوش ياتسا ساچاق.

بير زات دييأيديگينگ،

قونگشودان- قونگشا

داز ياساپ، آت چاپجاق، عايـبينگـى آچجاق.

سن نان ياپـيپ دورسانگ،

         اول آينا باقسا-

نأديپ ساچاغينگـى اوْيتگه ديپ قورجاق؟

 

سونگ بولسا بيشيرن نانينگدان گأديپ،

گأووْشأپجيك اوتـير مثـلى بير قورجاق.

يؤرى، اونسونگ،

                 آذيـق پرابلماسين             قـينچيليق

قورجاق بيلن نأديپ اوْيتگه ديپ قورجاق؟ اويناواچ= عروسك

 

واخ، هم-أ نان ايسيـن، هم- م سـيفاسين–

شونگ اوچين ياساليار آينا هم اوجاق.

يؤنه شول اوجاغا قاتانجسيز بولسا–

نأديپ اوجاغينگـى اوْيتگه ديپ قورجاق؟

 

منينگ شو سؤزيمى گچيرسنگ قوشغا-

كؤپ گليـن آرقايئن گوْلسه- ده جاق- جاق،

بيرنأچه گلينلر كأ ايلأك باقار،

كأته به يلأك باقار بوقـداق- بوقـداق،

اينه شوُ بويومچا

بيليپ، بيلرسينگ–

حايسى گلين اؤيوْنگ اوْيتگه ديپ قورجاق؟

 

گوْيز حاقدا، غـار حاقدا، ايت- پـيشيك حاقدا

قوشغولار يازيانگيز انچمه قـوجاق.

بيز حاقدا– بير سؤز يوق...

     قايئن- گلينسيز،

نأديپ بو دورموشى اوْيتگه ديپ قورجاق؟

 

گوْلينگ، شئيله زآتلانگ اوْستوْندن گوْلينگ،

دوْنيأده ياراغ يوق گوْلكوْدن قوچاق.

شر ايشلنگ

 اوْستوْندن گوْليپ بيلمسك-

آغى بيلن نأديپ اوْيتگه ديپ قورجاق؟

 

يئـغناقـدا شــى دييدى دوْرجمال اجه.

منم اونونگ سؤزين گچيرديم قوشغا.

يؤنه، واخ، بو قوشغـيم،

  گؤدكليك دأل- ده،

گؤزلليك حاقيندا بولسادى كأشگه.

 

يازاسينگ گله نوق يامان زاتلارى

آلتينلار، مارال لار، گؤهـرلر حاقـدا.

اولارينگ

اده بيـن، عاقيل- پايخاسين

واصپ اده سينگ گليأر، گؤزل توپراقدا.

 

انه گوْررينگ بردى كؤپ زاتلار حاقدا.

من بولسا بىعالاچ گچيرديم قوشغا.

قـينانديم، قـيلديم،

اوقاپ برمه ديم

دوْرجمال اجأنينگ اؤزيندن باشغآ.

واخ ، همه گلينلر دوْزلسه شو گوْن

منم مونى

         آغشام ياقسادم كأشگأ.        قوشغيمى ياقيپ يوق ادسه ديم

              ****

دوغانليق قادادان چيقيار دييأرلر؛            قاعـده

غـير- ياغى بولوپدير دوغانا دوغان.

ايكى دوغان بيرى- بيرىنينگ آغـزينا

دوغـرانوق سوغان

 

اينـر دك اوغوللانگ، قوچ دك دوغانلانگ

كؤپديگـى، البته، هممأ- ده بللى.

يؤنه حأضير

قوچلار، اينــرلر دأل- ده

گچىلر حاقيندا سؤزلأسيم گلدى.

ساتاشديم آرادا آقادير اينأ:

بيرى– اشلياپالى كؤمه لك كله.         بير حيل تلپك

بيرى– سوُر تلپك توغالاق كله.

داش يوْزيندن شئيله سر ادايمأگه–

آللانأمه... گول يآلاق كله.

 

ايكيسى- م اوباداش،

ايكيسى- م سوْيتدش.

مـيخمان بولوپ قايتديم هرسينده بير گوْن.

سيريمى داشيما چيقارماسام- دا،

ايچـن چايـيم بولدى بوغازيما دوْوين.

 

توبا! توبا! بوليان زاتلارى گؤرينگ:

ايكى دوغان بيرى- بيرينه گؤريپ!

جايىنينگ هر چوْيـين تآريپ اتسه- ده ،

دوغاننينگ بير تـوْينى

  ادمدى تآريپ.

كأته آشاق باقيپ كؤپ سيرلى ديمدى.

كأته- ده "حوْم- م" دييپ، دينگلدى بؤورين

اؤز سوْيتدشى حاقدا قيرق آياق يالى،

اتدى قيرق طاراپا حيله باز اؤريم.

 

يؤنه موْنگ طاراپا ادسه- ده اؤريم،

هر بير اووريمينده آچيلدى سـپـى:

هرسىنينگ گپىنينگ قـيـللا- يآريسى

اركك گپى دأل- ده عياللانگ گپى!

 

قيـلينام اوْيتگدمأن قايتالاديلار

يــلِكلـى ياسيقدا اوؤرنـن زآدين.

(جودا اربت

 تأثير اتجك اكنى

اشلياپالى حاتين، تلپكلى حاتين!)

 

يوْز يآنا چكديلر

   آقانينگ  سؤزين

موْنگ حاپا سوقـدولار

   انىنينگ آدين.

 

دينگه بيرى- بيرىنينگ آدينا دأل

انأنينگ آدينا- دا يـتيرديلر شك.

ديديلر: " قارريلار سامسيـق بولوپدير،

اوغلى بيلن- م چپ

گلنى بيلن- م چپ"

 

اولارينگ "چپ" دييأن شول انه سينه

بوْتين اوبا بلـد. اؤزوْم- م بلد.

اول عجايب انه بوْتيـن عمرينده

نه گؤده ك سؤزلأپدى، نه- ده بير غلط.

 

اول انه– توتوش بير اوبانينگ گؤركى.

(اونى انمچه رأك تانايان ايچگين!)

كأته مـيخمانلـيغا باريانم هم

شول يرده

 شول انأنينگ بارديـغى اوْچين.

 

بيله موق قاتيراق گچن هم بولسام،

يؤنه كفـيل گچيأن دوغـروليـغنا.

قايتمازمينگ اؤنگ يآندا شئيله ديديم من

اوبانينگ اؤيله نـن اوغلانلارينا:

" گلينلرنگيزه- ده قووانينگ ولين،

قووانينگ اممه دش دوغانلارينگيزا

هم- م سيزى

چيـغليپ دوغـرانلارنگيزا!"

حاوا، قوچ اوغوللانگ، قوچاق دوغانلانگ

كؤپديگـى مانگا- دا، سيزه- ده بللى

يؤنه حأضير قوچلار حاقيندا دأل- ده،

گچيلر حاقيندا آيداسيم گلدى.

          ****

"كأبير- كأبير..." ديـيمك قاچيار مودادان.

قاچاويرسين!

حآليـص ايريزدى شول سؤز.

اول سؤزينگ يـتيرن زيانلارينى

كيـبرنه تيكا هم حاساپلاپ بيلمز.            حاسابلايجى ماشين

 

گازتـده،

          يئـغناقـدا

أهلى تانقـيتلانگ

اوْچدن بير بؤلگـى "كأبير- كأبيردى".

اول سؤزلر يوْزلرچه يولباشچيلارينگ

هم رداكتورلارينگ حالاص كأريدى.       مدير

 

دييديك: " كأبير يرده كأبير يولباشچى

كأبير ايشلرينده گويبريأر نقصان".

دييديك: " قوى، گويبرسه گويبرسين نقصان،

بولماندير آخبـتى نوقصانسيز انسان".

دييديك: " كأبير يرده كأبير كامونيست

پاراحـور، يارانجانگ، اوغرى، بيروكرات."

دييديك: "كامونيستلار اوغـروليق ادمز.

پارتيا ايشگأرينه داقمانگ بئيله آد!"               حزب

 

دييديك: "كأبير يرده كأبير اوقالغا               كتابخانه

ايشلأنوق. كأماحال قاپـيسى ياپـيـق".

دييديك كأبير يرده كأبير ساتيجى

اييأر ايكى كؤپوْك يا- دا بأش كؤپوْك".

 

ايندى گؤريپ يؤرسك، ترسينه اكن:

دينگه كأ اوقالغانگ قاپـيسى آچيق.

ساتيـجيـلار بولسا كؤپـيك بيلن دأل،

ميليون بيلن اويون اديـپدير موجـوق.          نأكس

 

دييديك: "كأبير- كأبير رگينونلاردا        بخش/ ناحيه

بير آدم، اوْچ آدم چكيأرميش ترياك."

دييديك: " بئيله ديمك هم- سياسى يالنگيـش.

ترياگينگ يوقـديغـنا دوْشوْنمك گره ك".

 

اؤنگنگيلمى- اؤنگكى يئـل

 ترياك كش حاقـدا

كيچيجيك قوشغى يازايديم  ولين،

قيـزيل قالام بيلن چكدى اوْستوْندن،

باش رداكتورينگ غاضاپلى الى:

" ترياك ديـيـن زآدى اونوتدى توركمن.

اوتوز يئلدير،

يـيتدى ترياگينگ آدى.

آدى بآر بولسا- دا، اؤزى يوق اونونگ.

حانى، آيت سن: چكيپ بورمى يوق زدى؟

بيرلشن ملتلر قوراماسىنينگ

اسپـيسوغـيندا- دا يوق ايندى ترياك.           ليست، دفتر

اول دينگه توركمنينگ سؤزلوْگينده بار،

اولام

اولى تومدا يكجه گزه ك!"                تـُوم= جلد

 

شئيديپ

            "كأبير" يا- دا " يوق" دييـن سؤزلر

بولوپ اؤنگوْميزده اوللاقان بؤوت،

حاقيقات اؤنگوْنده، انصاپ اؤنگوْنده،

واطانينگ اؤنگوْنده سؤزلـتدى غلط.

 

دييديك: "كأبير- كأبير نادان آدملار

قالينگ، حالات بريپ، اؤيريأر اوغلون."

دييديك: "ايكأن- يكأن سامسيق آدملار

اوْچ موْنگدن، بأش موْنگدن تؤله يأر قالينگ..."

 

اما

اوْچ موْنگ، بأش موْنگ دييليأن قالينگ

كأته لر گچيأردى اوتوزدان- قيرقـدان.

(بردى كربابايف- ينگ "آيغـيتلى أديمنينگ"    اثر آدى

گانه رارى پسدى                                     زحمت حاقى

      بير قيزليق نرخدان).  

 

منينگ- م قيرق يئلدا بآر چيرشانيمى

اوْيشوْريپ، دگشيريپ، اتسنگ بير كتاپ –

آلتى

اوغلونگ

دينگه يكجه سينى

اؤيرمأگه زوردان يتردى حاساپ...

 

"كأبير" دييليأنلر "كأبيـر يرده"

يره مأكأم اوريپ آوولى كؤكين،

موْنگلرچه آدمـينگ شو گوْنينى دأل

ارتيركى گوْنىنـم

زأهـرلأن اكن.

          *****

 

ارككليك مودادان قاچيار دييأرمينگ؟

شوندان الهنچ زآدى گؤريـپمى جهان.

اركك ارككليگينى يآتدان چيقارسا-

اونونگ

    جانيـن قيناپ آلارميش آجال.

 

اركك ديمك– مردليك. درجه، بويسانچ،

تؤوكـل ليك، غايـرات هم لبيزلي ليك.    لفظـلى= دوغـروچيل

اؤزينگـى

 دوغـراندان اؤزگأنينگ اؤنگوْنده

ياللاقلامازليق،

هم اگيلمه سيزليك.

 

اركك ديمك– عاقيل، گوْيچ هم پاراسات       فهم/ فـراست

هم آغـراسليق،

هم آزاجيق دألىليك.

لنين ليك، پوشكين ليك، ماغتيمغولىليق

هم يـسه نين،                                         شاهير آدى

هم- م خيام يالىليق.          

 

اول آلتى قارلىليق، كربابايف ليق،

ساخى جبارليق هم ميللى آقاليق.

ديمك–

قوجا ياشدا دألى- جوانليق

هم- م شوُ ياشدا

پأك نرسسه چاغاليق.

 

ارككليك سيغانوق بللى بير قادا.             قاعده

نه غآليـپا سيـغيار، نه- ده بير مودا.

هم-أ شاهانداز اول،

هم آصيل زاده.

هم-أ چيلشريملى هم- م اينگ سادا.

بير قاناتى يرده، بيرى هوادا.

ايله سى، بئيله سى اؤلچگلى بولسا-

اركك بوُرمودى آدى؟!

 

ارككليك ديين زآت– اوزال-آخيردا

غـيباتا، غاليپليـغا اولاشماسيزليق.

اركه گينگ اركگه اينانان سيرين

اركك دأل لر بيلن پآيلاشماسيزليق.

 

ارككليك–

غايغيسيز آتابايف ليق،

بآتـيرف ليق، انه قولى يـواليق.     ªaja Batyr, Ene Kulyyeva

شولار كمين اينگ يوقارى ارككليك

هم اركه گه بأس اديشـن عيال ليق.

 

ارككليك دييـن زآت

چين دأل، مرتبه   حاربى درجه 

ارككليك ديمك– اركيلليك ديمك.

ديمك، اول–

دينگه بير گؤبـك انأنگ دأل،

هم آتانگ الينده تاولانان گؤبـك.

 

ارككليك– ايل- گوْندن يكه چيقمازليق.

ارككليك– شاگيرتدن قورقمازاق مردليك.

" يـنگلن حاليـپادان

ينگن شأگيرده"

دييپ، آوتوگرافين يازان أگيرتليك.           زندگـى نامه

 

ارككليك–

اوْزوْمينگ حوشاسى كمين

بير ماضمونلى، دوْرلى رنگكليليگميز.

اول بيزينگ شو گوْنكى لبيزليگيليميز

هم لبيزلأ ارتير گركليليگميز.

 

لبيزسيزليگـى بولسا، اينگ بولمانيندا

اؤنگكوْدن آزاجيق لبيزلى ادمك.

" دوْزلمه جك آدم باردير!" ديـيسلر

شونگا اؤلنده- ده اينانمان گيتمك.

 

ارككليك ديين زات– اركك حاقيندا

آرتيق گپلمسيزليك. گپى سوزمازليق.

بو بارادا دينگه بير قوشغى يازماق.

يا باشاريپ بيلسنگ–

اونام يازمازليق.

              ******

انه ديل مودادان قاچيار ديـيديلر

حـى، ديلم

مودادان قاچار اوغـوشيان!

گنگ گؤريپ اوتورمانگ! كأبير فرصتدا

شولام ممكين اكن. حاوا، باغيشلانگ.

 

اينها، بير اداره. قشنگ اداره.

اولى مينيسترليك. اديل كؤشك يالى.

گيريأن يرينگده عجايپ كيوسك بار–

يوْز دوْرلى كتابلى، گازت ژورنال لى.

 

اير بيلن شول جآيا ساويليان هر گوْن.

دوْرلى نشيرلر بآر بأش ماته ريكدن        ماته ريك= قاره

بير گزه ك زيـره ندى كيوسكچى ورا:    Vera آدم آدى

" توركمنچه زات آليان... سآنليجا توركمن.

كأته- ده  وت سن.                                 Vot = اينه

 

ايكى يوْز ايشگأرينگ كؤپـيسى توركمن.

جنتـلمن، اينتلله گنت. پاپكالى كيشى.         روشنفكر/ كيف         

اما شول پاپكالانگ بير توپاريندان

توركمنچه تاپماق قـين درمانليق اوْچين..."

 

حاوا، لنين ديلين اينترناسيونال،

دوستلوق ديلى دييپ اوقايار اولار.

يؤنه انــه نگ ديلين كمسيتيأن بولسانگ-

لنين نأديپ

سنينگ بيلن دوست بولار!

 

دؤوريميز– اوْيتگه ديپ قوروليان دؤوير.

گؤرك قوشمالى يوردوميزينگ گؤركينه.

ارك قوشمالى آدملارينگ اركينه.

بويسانچ، اينام پآيلامالى هر كيمه.

يؤنه انه نگ ديلين بيلمه يأن بولسانگ-

كيم اينانار گپـينگه؟

 

بير گزه ك اولى يئـغناقدا بولدوم

دين-عاداتا قارشى، قالينگا قارشى.

اوْشوْپدير انه لر، گلينلر، قيزلار.

كلوبه گؤرك بريأر ياقلانگ ناغشى.

 

يئـغناقدا رايكوم وكيلى هم بار،                 رئيس بخش

آخير اونگا- دا برديلر گزه ك.

(بيرينجى سكره تار مثـلم قوچوف)

آچدى پاپكاسينى. اوقادى اوزاق.

"كاليم... پره ژيتوك... بروتسيا نادو!..."

كله سين قالديرمان... گپلدى قوراق...

اينگ سونگوندا بولسا،

كأبير قيزلارا

آدلارينى اوقاپ، قاوشيردى بايراق:

" گيوزل" ديدى " گؤزل" دييمأگه درك.

" دوندى" دييدى "دؤندى" دييمأگه درك.

داكلادا-آ دأل،

اؤز آدينا دوْشوْنمأن                سخنران

زنانلار بولشدى الك- ده- چلك.

 

انه لر آنگق بولوپ قيزلارينا باقدى،

قيزى هم آنگق بولوپ سر اتدى انأ...

" كيم گوْنأكار؟" سوراغ برديم اؤزيمه.

هم- م جوغاپ برديم: "اوندا- دا گوْنأ.

منده- ده گوْنأ بار،

سنده- ده گوْنأ!

همه- ده گوْنأ!..."

          ****

 

پس پألليك مودادان قاچيار دييأرلر،

اينانمازدان. ايندى اينانديم دوست جان.

آرادا بير اؤيده بولدوم من مـيخمان.

مورتلاق حودوژنيك بار. كامپوزيتر بآر.   نقاش/ آهنگساز

شاهـير، عاليم، آرتيست–

بأش سانى جوان

منم آلتينجيسى. ديلچى موغالليم.

 

آليس بير اوبادان پايتاغتا گلن.                   اوزاق

( بگه نيپ اوتـيرين ساتاشانيما

ذهينلى، شاهانداز اوغلانلار بيلن.)

 

شاهـير، آرتيست، عاليم، سازاندا، باغشى

و غايريلار حاقدا ياغديريپ سئوال،

اولار حاقدا كؤپرأك بيلمكچى بولدوم.

بولار ولى

آصيل

                             سئوال بيلن دأل.

 

أهلى گوْررينگلرى اؤزلرى حاقدا.

غايرى كيشى حاقدا چيقمادى حوش سؤز.

آراسيندا كأته آيدايسالار- دا–

دينگه گومموْ- ساممى... اوْچ آغيز بوش سؤز.

 

بيرى- بيريسينى اؤوديلر ايلكى.

سونگ بولسا اؤزلرينه برديلر شؤكت.

حايسينى گپلتسنگ– بير اؤزى أپت.

حايسنى گپلتسنگ– بير اؤزى آپات.

 

دينگه اؤزى حاقدا گپلدى آرتيست.

گؤيأكى دييرسينگ،

صحنانگ شمالى

دينگه (دينگه!) شونينگ يوْزينى يلپأپ،

اؤزگأنگ بوغازيندان بوغمالى يلى.

 

دينگه اؤزى حاقدا گپلدى شاهـير.

گؤيأ پايـيزيانينگ

آغير ايقبالى

بيـيك طبيغاتينگ قدراتى بيلن

دينگه اؤز ا وْستوْنه اوقلانان يالى.

 

دينگه اؤزى حاقدا گپلدى مورتلاق.

گؤيأ

رپـينلنگ مقدس يولى

دينگه بير اؤزينه ساوغات بريليپ،

اؤزگه لر توماياق قالمالى يالى.                تنها، يكه

دينگه اؤزى حاقدا گپلدى ساچلاق.

حامالا

موتزارتينگ بيـيك آخوالى        موتـزارت= آهنگساز آدى 

تأك اؤزىنينگ تاقديرينا يازيليپ

غـايريلار بىايقبال اؤتملى يالى

 

اوتورديم، اويلانديم.

دينگلديم اوزاق.

آخرسونگـى يـتدى

مانگا- دا  گزه ك.

 

" موغالليم دوست، سن - م اوتورما ديميپ!

گوْررينگ بر– دييديلر بير زاتلار حاقدا!"

منم كم قآلمايـين شولاردان دييپ،

شاغلاديپ باشلاديم، دورماديم چاقدا.

 

 

ديـيديم:

" كأن آيلانديم ياقـين اوزاقدا!

ماغـرپـدا، ماشريـقدا، دميرغازيقدا،

تاغـتادا، قـوم داغـدا، قـولى ماياقدا

قـيردا، قيـرق قويى دا، قـزيل تاياقـدا،

ماريدا، مورغاپـدا، قـزيل آياقـدا.

بولدوم حوجامبازدا، گزديم  فاراب دا.

باسماديق يريم يوق هممه طاراپدا،

يؤنه اؤزيم يالى بييك موغالليم

يوق اكن،

بولماز انه توپراقـدا!"

دييديم- ده،

يوْزلنديم ايشيگه طاراپ.

آنگق بولوپ ايزيمدان سر اتدى بأشلر.

آخ، ياشلار، ياشلار، ياشلار،

ياشلار.

          ****

مرتبه مودادان قاچيار دييأرمينگ؟

شو قاچسا–

آداما منگزأرمى آدم؟

سؤزوْمينگ چينديـغنى، يالانديـغنى

حول دوران نأكسينگ مثالى آيدار.

 

حانها، باشليـغنينگ قاشيندا دوور اول:

يوق بللى دأل–

دورمى؟ اوتيرمى؟ ياتـير؟

سبأبى حأپ- حأضير اوْملديگـى بس،        اوْم= اشاره

شولارينگ حايسينى ايسلـسه، بيـتير.

" اوتير!" ديـيأيديگـى– تاراپ اوتورار،

" يات!" دييسه– كؤپه ك دك بولانيپ ياتار.

أهلى مرتبه سيـن ساتار بير پولا.

سنى بولسا حاصام آرزانا ساتار.

 

 

مرتبه– آتانگدان، بابانگدان ميراث.

اول– دين دؤره مأنكأ قانا گيرن ديـن.

دييمك، اونى ساتماق– دينينگـى ساتماق

اؤز نامارد عمرينگـى قوراماق اوْچين.

 

مرتبه- سردارلارينگ قارشيسيندا- دا

(كيم بولماسانگ- دا)– آدم حؤكمينده  دنگليك.

قاشينگداقينگ كيمديگينى تاناماق

هم م اؤز كيمدينگه عاقيل يـتـنـليك.

 

مرتبه– لنينى دوست توتان گوركى          Lenin -Gorki    

هم گوركأ " قـديرلى، دوست!" دييـن ايليچ.   لنين- ينگ آدى

مرتبه–

ژوكوفـى،                         ژنرال ژوكوف

استالين بيلن

دنگ ساقلاپ، 

سجده سيز سؤزلشديرن گويچ.

مرتبه– قين گوْنده باشينگ ديك توتماق.

حالقينگ اوغلوديـغنگـى بيلمك يآشليقدان.

آذيق كاميسسارى " سيوروپا" بولوپ،      آدم آدى   Siyorpa

ايلى دويروپ، آرقان قايتماقليق آچليقدان.

 

مرتبه ديمكليك(رسمى ديل بيلن)-

دونيأده اينگ اولى پرينسيپـلىليك.           مسوليت

بلند- بلند تريبونالانگ اوْستوْنده

(هم- م دوْشه نگدن سوُنگ!) دوغـرى گپلىليك.

 

مرتبه دييـن سؤز– سؤزلـنگ نايباشى.

اول– مردليك سؤزيندن دؤرأپ قايدان گوْيچ.

اول– لنين شأهـرين اوتوز آى قوراپ،

فاشيست مرضيندن حالاص ادن گوْيچ.

 

اوندا– دا يؤنه بير قوراماق هم دأل:

آچ– سووسيز. كم ياراغ. ياريم- يالانگاچ.

دپأنگده– قيزغين اود، يولونگدا- دا– سوو،

جامينگدا- دا– مال ايمه جك يالاماچ.

 

آدم مرتبه سين، يورت مرتبه سين،

ساويت مرتبه سين گؤته ريپ عارشا، Soviet                  

مرتبه- اينگ كوْكوْرت دأنه سين

داقيپ،

اوقلاپ بيلمك فاشيزمه قارشى.

 

اول– سـنينگ واطانا وفادارليـغينگ،

شو گوْنكى،

ارتيركى بويسانچلى آرقانگ.

اول سـنينگ كرمل ينگ، قـزيل بايداغينگ

هم لنين عاقلينا حأ بريأن MKA نگ.     مركزى شورا كميته سى

 

مرتبه دييـن زات–

بوتين يوردومدا

نوبات دييـن دوْزگوْن بولسا- دا تمام–

لنين ماوزلينه اوزالجاق نوبات               موزه، مقبره

هم اونگا بريلجك ميلياردلاپ سالام.

          ****

 

حالال ليق مودادان قاچيار دييأرلر.

بيلمه ديم، سيز اونگا قارشيمى، راضى.

يؤنه شول چيـن بولسا،

اونگا گوْنأكأر

ايلكى بيلن

حالال آدملانگ اؤزى

 

شئيله دييپ بير تانشيم نهار باشيندا

تأزه بير " مودادان" باشلادى گوْررينگ.

ديـيپ: " قونگشوليقدا تأزه بير آخوال

مودا بولوپدير بو گوْن.

 

موندان

اون-اون بأش يئل اوزال باشلاندى

بو اوْيتگه شيك تأزه مودانينگ باشى.

جودا اوْستوْنليكلى اؤسوْشينگ بارشى:

دنيأنى يومورسين، آغدارسين، يئقسين،

دؤلتينگ مالينى تـوْنه گينه چكسين،

اوغورلاسين، گؤوين سولپـودان چيقسين-

قونگشى قونگشوسينا چيقانوق قارشى.

 

دنيأده– دييدى اول– دوستومدان اوزال

ايلكى بيلن

قونگشا قــُويـياريـن حورمات.

قونگشى دييـن زآدا گؤريـپـليگيم يوق،

قوى، بيرى- بيريندن ياشاسين اونگات.

 

يؤنه زأحمت چكيپ عشرت گؤرمك بآر،

زأحمتسيز عشرت بار.

شوندا أهلى گپ.

اينها من– اينجينـر. آليان آيليـغيم

كأبير كيشينگكيدن اسسه ياريم كؤپ.

 

قونگشولام هم شئيله: موغـالليـم، شافيور،

اوسسا، توغار... بارى گوْنيندن حوشحال.      آغاچ اوسساسى

همه سىنينگ اونگات گذرانى بار–

اييأر، ايچيأر، گه ييأر... كأسه سـم بوش دأل.

 

يؤنه اوْيشوْپ ياتان حارام پولى يوق.

جودا ره جه لى، پوللارين ساوشى.              صرفه لى

اما پولى سامان يالى ساويار

باشغا بير كيچيجيك آيليقلى قونگشى.

 

ايلكى بيلن شونونگ اؤيوْنه گليأر

اينگ مودالى، قيممات زآتلارينگ قاوسى.

اولار فورس آتيارلار. بيز- م سـين اديأس.          پـُز برمك

گؤريـپليك اتجكمى قونگشى- دا قونگشى.

 

بيزم-أ هر آيدا بير چه بيش يئقياس.

يانگقى بولسا هر گوْن بؤگوْرتيأر چه بشى.

" قاراقـومدا سوْرينگ بآرمى؟" دييه ميزوق.

اؤيكه لأيسأ نأتجك! قونگشى- دا قونگشى!

 

تؤره بگ حانيمينگ ماوزه لى دك     قديم حيوه حانىنينگ آدى

جايىنينگ آسماندا سـله نگلأپ دورشى.

" بئيله زادا نأديپ حاراجات تاپـيانگ؟"

دييه ميزوق... سبأبى قونگشى- دا قونگشى!

 

بير گوْن ايردن تورسانگ–

يانگقى جايام يوق:

دنگ يارين يئقيـپدير. يانگجادى قـورشى.

متجيت يالى اديپ تأزه دن قوردى.

بيز- م قوتلاپ قايئتديق... قونگشى- دا قونگشى!

" متجيدينگ " ايچينده نماز اوقايسا–

گليشجگم ولين... اونگا- دا قارشى.

نه نماز اوقايار، نه- ده بير كتاب،

بير اورتاليق بير زات... قونگشى- دا قونگشى!

 

نأمه كأرده ديگنم بيلجك ميلتينگ يوق.

هر گوْن بير طاراپدا قالقايار كؤوشى.

اوپراوليوشيمى، بآزآنگ مديرى...                 رئيس

حه تجيكلأپ  دورامزوق... قونگشى- دا قونگشى!

 

حاولينگ اورتاسيندا اولى حاوضى بار،

باغچه ساراى يالى فانتاننينگ چوغـشى.            فواره

چاغالارميز بارسا– جيررالديپ قاويار،

كأته- ده قاوانوق... قونگشى- دا قونگشى!

 

" ولگاسين" گؤز اوْچين چالشيار هر يئل.

قارا، قونگور، مـله... سونگقوسام ياشيل:

دوغوردانام، بيليپ سايلاپدير رنگكى،

اونگوْنده پأسگل يوق... قونگشى- دا-آ قونگشى!

 

" آ- حاو، پوللارينگا يـر تاپانوقمى؟"

دييأن يوق ( آغـزينا آلاندك داشى!).

كأته جايئنا، كأته ماشيننا باقياس،

آرقاسينا قاقياس... قونگشى- دا-آ قونگشى!

 

اول بولسا... هيچ زادى بيلمه يأنديك اؤيديپ،

تكپبـيرليك ساتيار قايشارديپ دؤشى.

" آ- حاو، دؤشينگـى ياپ!" ديمه گينگ يرنه

" سالام قونگشى!" دييأس قونگشى- دا- آ قونگشى!

 

قيرق، اللى قونگشيم بار، شئيله حالالحون:

تأميز، سادا. بيرى بيريندن ياغشى.

بيرى سمنت چكيأر، بيرى داش دؤويأر.

هممه سيده

حارام قازانجا قارشى.

همأميز ديم- ديرس. أهليميز لال- جيم.                  

نأمه قـيغيرجاقمى! قونگشى- دا-آ قونگشى.

 

دييأريس: همه زات عيان بولمالى.

شونى طالاپ اديأر دورموشينگ بارشى.

نأمه.

آلا- بؤله شوُلانگ ايچينده

عيان بولماسيز زات

قونگشيمى قونگشى؟"

 

سؤزينى جمله دى- ده اينجينر دوستوم،

دييدى: " ايچيمأ بوشاتديم ياغشى.

سن قونگشولار حاقدا

بير فـليوتون ياز،

قوى، كيمينگ كيمديگينى تاناسين قونگشى!"

 

دم ساليم اويلانديم. يوْزينه باقديم.

نه- حأ راضى بولدوم، نه- ده بير قارشى.

عمريمده ادمأنديم اؤنگ يالى ايشى!

آتامينگ وصيـيه تين يادلاتديم اونگا:

" قونگشى حاقدا دينگه سؤزله گين ياغشى!"

 

پاپكاسين قولتوقلاپ چيقدى- دا گيتدى.

قـيغيردى:

" گؤررسينگ يامانى، ياغشى.

سانگا- دا ساتشسين شونگ يالى قونگشى!"

اى، آدملار، بيردن يانگقينگ ديله گـى

قبول بولماسا ياغشى!

          ****

 

حالال ليق مودادان چيقيار دييأيدينگـمى؟

حاوا، دوست، شونگا- دا داراپدير مودا.

ايندى كابير" شاهـير"

اؤز اؤيوْنده دأل،

مشهور بولسام دييأر بوْتين دوْنيأده.

 

سوتسدوْنيأ حاقيندا گپ- گوْررينگ- م يوق،

توتوش كاپ دنيأده بولماقچى مشهور.

حاوا- دا-آ... حالق اوغلى بولماقچى بولسا-

اؤز ايليندن داشدا بولمالى شاهـير.

 

دوغدوق دپه سيندن ايرمه يأن جاندار

تاوشاندير. سن ولين انسانسينگ باشدا.

ايلكى بيلن تانال اؤيوْنگدن باشلا!

قوى، اوقاسين سنى

فين، نمتس انگليس،            آلمان

قوى اوقاسين ياپون، هيندى، بنگال، پوشتا...

آى، غاراض، همه لر اوقاسين سنى

توركمندن باشغا.

 

گؤرمه سنگ- ده هنيز غـوشغى قالاسين،     ير آدى

ديرماشماسانگ- دا سن كؤيتـن داغينا،

قوشغى اوقا رولوتسيون پاريژده               كؤچه آدى

هم سه يران ات كاميونارلانگ باغيندا.

 

پابيندرانات بيلن رامبراندينگ

پارخينى بيلمه سنگ- ده ـــ اولى عايپ دأل

سبأپ سن

دهلى ده، آمستردام دا

كتاپلارى چيقيان " اينتلله كتوال"         روشنفكر

 

بيـيك ماغتيمغولينگ ايكى قوشغوسين

(يا يكه قوشغوسين!) بيلمه سنگ ياتدان ـــ

حاپا بولما!

توتوش يوروآزيادا،                   اروپا-آسيا

پلونيزيادا، مالايزيادا

اوْستوْنگـى گؤمه رلر سـيلاغ، شؤهـراتدان.

" يوگه نى قيزميقا؟ يا- دا اونه گين؟"     Yevgeni  Onegen

ديـيلنده بؤورينگـى دينگلأردينگ بيرچاق.

زيانى يوق!

ايندى ريم كولـله ژينده             كالج رُم

پوشكينينگ عمريندن بريبـر ساپاق.

 

اينگ مأحريبان قونگشينگ،

بيرجه سؤزينگه

زار بولوپ، اؤيوْنده ياتـيرقا حاسسا

سن مصره  گيتده  لكسيا اوقا                      سخنرانى

انصاف حاقدا، انسانپرورليك حاقدا.

 

سن دينگه شوندان سونگ(دينگه شوندان سونگ!)

بولارسينگ اينگ خلقى، اينگ اولى شاهـير.

يازان زاتلانگ آلتين فوندلارا گيرر                آرشيو

مثـلى لاغلى- جواهـير.

 

حاوا، اؤز اوجاغينگ باشيندا دأل- ده

چت يورت اوجاغيندا اديلسنگ "ايقرار".

دينگه شوندا سنى مينـنـتدار نسيل

اؤزىنينگ ياديندا ابدى ساقلار.

 

آرقايـين يازيبـر. جهانا يانگ سال.

آلتى ماته ريگـى اؤزلشدير كمسيز.                 قاره

شو گوْنه چـن سنسيز اونگوپدير ايلينگ،

موندان سونگام

بلكى اونگشار سن سيز.

 

توركمن اوقيجيسى بير ميدار ادر.

سندن كيچيرأك بار، آز- كم اولى بار:

بردى كربابا بار، بئيله كيلر بار،

آى، غاراض، بولماندا... ماغتيمغولى بار.

                   ****

 

حاقيدا مودادان قاچيار دييأرلر.

بيلمه ديم حاقيقات، بيلمه ديم گوْررينگ:

بير نيجه لنگ گچميش بيلن ايشى يوق،

أهلى قايغيسى شو گوْن.

 

حاقينداـــ دوْنياده بولان فــدالانگ

دوغروليـغى هم نأدوغروليـغى.

حاقينداــ كأن زاتلانگ سونگ بيلينمگـى.

( كأته- ده سونگ- سونگام كؤپ سيرليليـغى).

 

حاقيداــ گچميشينگ هم- ده شو گونينگ

بيرى- بيرينه قارينداشليـغى.

هم-أ ايكسىنينگ اينگ ياقـينلـغى،

كأته- ده ير- گؤك دك آرا داشليـغى.

 

ياغشيمى، يامانمى، حاقيدا ميراث:

حاقيدا پاراسات، حاقيدا مردليك.

كأته لر ناماردليك، كأته- ده پوشمان،

كأته بولسا آقـيل يتمز أگيرتليك.

 

حاقيداــ پـيوترينگ پلوشاديندا                      ميدان

دكابريستلر بيلن ياراغ گؤترمك.                   انقلابى توپار

حاقيداــ اينگ واغشى شالانگ قاشيندا

ماغتيمغولى بولوپ ساريسمان دورماق.

يا- دا قـرباندوردى ذليلى بولوپ،

حيوه زندانيندا دانگيـنگـى آتيرماق.

 

حاقيداــ گؤك دپأنگ كؤنه قالاسى،

توپا قارشى گؤرش ادن قيرقيليق.

پادشاه روسياسى...

سونگام اوكتيابر-

چين بيرلشيك، حاق دوغانليق، باقيليق.

حاقيدا ديـيمكليك–

هــِلى باغشىنينگ

ذوريادينا چالشان آيديمى- سازى.

كؤرقوجالىنينگ بير عيالدان ينگيلشى،

شوْكوْرباغشينگ

حانى ينگن اوازى.

 

حاقيدا- آلكسى تولستوى بولوپ،           روس يازيجى

يا- دا  كوپرين بولوپ، يوردونگ تاشلاماق.

سونگ دوْشنوْپ نأمأنگ نأمه ديگينه،

گليپ،

انه يرينگ اوغشاپ باشلاماپ.

 

حاقيدا– قايغيسيز آتاباى بولوپ،

يانيپ گيدمك اوتوز يـدينگ اودونا.

سونگ بولسا گؤورأنگ بوْروْنجه اؤوريپ،

اينگ عـزيز كؤچأمه داقماق آدينگـى.

حاقيدا– عار اوْچين گيدن سؤوشده

20 ميليونينگ بيريسى بولماق.

اود ايچيندن آمان گلن- ده بولسانگ -

شولارى يادلانگدا...

      دم ساليم اؤلمك.

 

حاقيدا–

اير گيدن  ترساقغال آتام

هم- م قيرق ياشيندا بوْكوْلن اجم.

حاقيدا– كوْنجارا ايديرن

     هم- ده

اينگ قاوى قيز بيلن دوشيران تجن.

 

حاقيدا–

سنينگ هم ايلكينجى سؤيگينگ،

اجنگ، مامانگ، بابانگ، دوست- يارينگ، تانشينگ.

چاغاليق دؤورينگده– امه دك لشينگ،

كأميل ليك دؤورينگده– اوچوشينگ، قونشينگ.

 

حاقيدا– مشچانليق، بيروكراتچيليق،  

اوغورليق، مكيرليك، طاراپ پارازليق،

حاقيدا–

گچه نينگ اينگ ياغشيسينى

سايلاماق. يامانين قايتالامازليق.

 

حاقيدا ديمك–

يانگقى باتان گوْن،

اديل يانگقى اؤتـن سكوند هم مينوت.          ثانيه

اول– شو گوْنه دنگأپ دوْينى اؤلچه مك،

اول– حأضيره بويسانچ،

ارتيره اميد.

 

حاقيدانگ قاچماغى–

اؤلمأكأنگ اؤلمك.

شو گوْن اوْچين ارتيرينگـى يووتماق،

آتانگ، بابانگ

قـديمى قاواقدان باشلاپ،

برلينه چن گچن يولون اونوتماق.

 

حاقيدا ديمكليك–

حاقيقات ديمك.

دوغرومى، يالنگيشمى– همه سى بولان.

حاوا، انيم، دينگه حاقيدا بئيله

ياشاليان واطانينگ گلجگـى بولار.

             ****

يـر، يورت هم مـودادان قاچيار ديـيأرمينگ؟

يـر، يورت ديمك واطان. سـنگكى هم منگكى.

مودا ديـين سؤزدن ميليون يئل اؤنگكى.

واطان ــ آتا- بابانگ مقدس سوْنگكى.

جيحون كناريندان حازارا چنلى

اول باقى. يكه- تأك. اؤنگكى هم سونگقى.

اول چالشيليان يا- دا ساتيليان زات دأل.

بـريلديمى ــ قـُورا مازارا چنلى.

نابللى سالدات دك مقدس دير اول.            عسگر

دينگه بيرجه پارخى ــ اول باقى بـللى.

 

اول ــ سنينگ گؤبه گينگ گؤميلن يـرى.

اول ــ ايلكينجى ايشيك. ايلكينجى اوجاق.

اول ــ سنينگ ايلكينجى سسينگ اشيدن

ديوار، گؤبـك انه، ايلكينجى ساللانچاق.

 

اول ــ سانگا ايلكينجى اؤره ديلن سؤز:

اجه، قاقا، سالام. ايلكينجى ادب.

اول ــ سنينگ كيچى يا اولوراق اوبآنگ.

اينگ ايلكينجى كلاس، ايلكينجى مكتب...

 

سونگرا بولسا لنين گنيسى بيلن      Gen  هوش، استعداد

گينگه ليپ، نورلانيپ واطان مانيسى،

قـوشغى قالاسيندان كامچاتكا چنلى           يـر آدلارى

يازيلدى اون باش رنگك واطان هاليسى.

 

بير حالينگ يوْزينده–اون بأش دوْرلى گرب...  دؤولت نشانى

اون بأش دوْرلى بايداق–اؤچمز رنگكلى،

همه سى- ده– تــفـنگ يـرنه چكيچلى،

قليچ دره گينه- ده – آنگگال اوراقلى.

بومبا دره گينه ــ ژاله يكا، قـوموز،

پـيانينو، بايان، تامديرا، تام- تام          موسيقى قوراللارى

 

بولارينگ همه سى– بير اولى سؤيگـى،

بولارينگ همه سى– بير اولى واطان.

اول واطان بيزينگكى. اونگا هيچ حاچان

نه- حأ پــُوس يـوقاشار، نه- ده بير مودا.

اول واطان يـنگيپدى موْنگلرچه شـرى،

قالان شرلرى- ده  يـنگــر دنيأده.

                                                          1987-1986

دورلــى قــوشغـــولار

 

               اوغــول

                   1

اوغول بولدى. چاپـيپ گيتدى چاغالار.

« بووشليـق!» سؤزى قاپى- قاپى آيلاندى.

اوْچ چاغانى اوچروم ادن ساللانچاق

بو گوْن يئنه بير چاغاليق آغـرالدى.

 

گؤزجاغازينى يوموپ ياتـير چاغاجيق–

بو دنيأنينگ آخواليندان بىحابار.

آسمانيندان، ياراغيندان، اورشوندان،

حاراميندان، حالاليندان بىحابار.

 

اول دينگه انأنينگ آق سوْيدين بيليأر.

شوندان باشغا زادا يـته نوق عاقلى.

يؤنه اونونگ اييأم آدم آدى بار–

ياشاماغا حاقلى، ايمأگه حاقلى.

 

آغلاماغا حاقلى، گوْلمأگه حاقلى.

آغلايار چاغاجيق (بولسا- دا اركك!)،

ارككلرينگ آغلامالى دألديگينى

بيله نوق كؤشه جيك، بيله نوق انتـك.

 

حأضيرليكچه، قــُوى، آغلاسا آغلاسين،

چاغالارا آغى اوچين تـممى يوق.                تنبـيه

اولار اونگات دوْشوْنيأرلر بير زادا-

آغلاماسانگ - واخ، اممه يوق، اممه يوق.

 

گؤته رينگ، امديرينگ، دينگسين چاغاجيق،

سورسون ياش انأنينگ آق سوْيتلى گؤوسين.

اگر آزليق اتسه انأنينگ سوْيدى–

سيـغير سوْيدين بريپ، قويدورينگ سسين.

يؤنه اولالانسانگ،

     سيـغـرا اؤيكه نيپ،

كؤچانينگ اوغـروندا موُلاماورسين،

يا گچأ اؤيكه نيپ مأله مأورسين.

 

                 2

بيله موق، آدينا نأمه داقدينگيز-

عجب آدلار كؤپدير، يئنه- ده كؤپ بوُر.

يؤنه آد داقينماق آنگسات- دا بولسا،

اولارا ايه ليك ادمكده گپ بار.

 

آرسلان، يولبارس ديـيپ آد داقـديق بير گوْن.

(شونگا مناسيـپدى اكيزجه چاغا).

يؤنه اون يـديـدن اؤتوْپ- اؤتمأنكأ–

بيرى تيلكى بولدى، بيريسى شاغال.

 

 

يئنه ايكى چاغا آد داقديق بير گوْن.

اؤنگأ شوْكوْر اتديك. بو اونچا- دا يوق:

پـيشيك بولوپ چيقدى سردار داقانميز

باتير داقانميز تاوشانچا- دا يوق.

 

اونسونگ ايكى قيزا آد داقديق بير گوْن.

ايكيسى- ده چيقدى آديندان آرزان.

 ميسدن آرزان چيقدى مرجن داقانميز،

آلتين هم- بير قوجاق اودوندان آرزان.

 

يئنه بير قيز– داقديق آدينا آلتين،

يئنه اوغول– داقديق آدينا سردار.

آلتينيميز آلتين ديسنگ آلتيندى،

سردارا- دا آلتميش گؤزل خريدار...

 

داقينگ چاغانگيزا اينگ عجب آدى،

سچينگ- سايلانگ تأزه سيندن تأزه سين.

يؤنه چاغانگيزى آد بزأپ بيلمز،

قــُوى، چاغاميز اؤز آدينى بزه سين...

                  

         3

اوغول بولدى. چاپـيپ گيتدى چاغالار.

« بووشليـق!» سؤزى قاپى- قاپى آيلاندى.

اوْچ چاغانى اوچروم ادن ساللانچاق

بو گوْن يئنه بير چاغاليق آغـرالدى.

 

كيلولار توپلانيپ، اولاشسين پـوطه.

چناردك بويونا يـتمه سين يورغان.

يؤنه ولين نأچه اولالديـغچا،

واطانينگ گـرشينه دوْشمه سين آغرام.

 

ايل- گوْنينگ بوينونا حوپـبا بولماسين،

ايل- گوْنينى اتسين بوينونا حوپـبا.

(اؤزى حاقدا ايكى ساغات اويلانسا

اون ساغات اويلانسين ايل- گوْنى حاقدا!)

 

انأنينگ، آتانينگ قادرين بيلسين،

دوْشوْنسين اولارينگ يكه ديگينه:

اجأنينگ– يكه اجه ديگينه،

قاقانينگ– يكه جه قاقاديـغينا.

 

سأحر توروپ ايلكى آتاسينى گؤريپ،

اونسونگ گاراژداقى آتينى گؤرسين.

انه دن، آتادان آق پآتا آليپ،

آتىنينگ سوونى، اوتينى برسين.

 

اينه اونسونگ اوچسون « ژيگولأ» موْنيپ،

ساچلارى ايقجاسين أيـيول يلينه.                    جولاى

آتادان آق پاتا آلان قوچ اوغول

آصلا دوْشمزميشين " غاى"- ينگ الينه.  Gay = ترافيك پليسى

 

بيردن دوْشسه- ده غاى- ينگ الينه،

اونونگ غاضابيندان سيـپارميش آنگسات.

(آتانينگ پاتاسين آلان گرچگـى

گؤزيندن تانارميش غاى دييـن زات!)

 

گؤزجاغازين يوموپ ياتير چاغاجيق.

واى- سيندان، غاى- سيندان بىحابار

69- يندان، 24- يندن

وازيگيندن، غايريسيندان بىحابار.

 

يئلغيريـپجيـق، ديميپ ياتير اوغلانجيق،

گوْررينگه، غـيباتا قـوشولانوق اول.

اؤزينى حوْودوْلأپ، امديريپ ياتان

انأنينگ ديلينه- ده دوْشنوْنوق اول.

 

زيانى يوق، بو گوْن دوْشوْنمسه- ده،

انأنينگ ديلينه دوْشوْنـر ارتير.

يؤنه اول ارتيرم دوْشوْنمأن دورسا-

اينه شول گنگ زاتلانگ اوْستوْندن گه تير.

 

امديرن، اؤسدوْرن انه سى بيلن

گپله شأيسه ترجيمه چى آرقالى-

(من شئيله واقعانينگ بيرينه دوشدوم).

اينه قورقجاق بولساق، شوندان قورقالى.

  

               4

" جأك- جأك" اديپ آغلاپ ياتير چاغاجيق.

يانينداقى قارا، آقـدان بىحابار.

قـونگشى جايدا توى پاى سـچيأن اجه دن،

دولانيليان يوْز ساچاقدان بىحابار.

 

بىحابار اول

      يوْز گليندن سايلانيپ،

داش ايشيگـى بزأپ دوران سونادان.

بلكى، چاغا اوچين– نوقاطجيقدير اول.

شاهير اوچين توتوش تويدان اوادان.

 

اى، طبيغات– اى، يارادان، يارادان،

سنينگ اوسساتليـغنگـى بيلأيسم ولين،

كأبير ماشغالانى

ايشدن بوش گوْنينگ

يؤريته ياسايان بولارا چمه لينگ.

 

گؤيأ مقدسليق نوسغاسى كمين-

سؤزلاپ چيقيپ

        يوْز سونانينگ ايچيندن،

قوجاغينا گؤتردى- ده بأبـگـى،

بيرجه گزه ك سيـپالادى ساچيندان.

 

شو بادا–

دا تاپـبا سسى كسيلدى.

دِل قوجاقدا راحات تاپدى چاغاجيق.

(قوجاقلانگ قاوسينى تانايان اكه نينگ،

آى بأبه جيك، اى، جؤگـىجيك، جؤگـىجيك!)

 

                  5

بارها گؤتريليأر تويونگ شاوخينى.

آتيليار شامپانلار. بـُوغاريار ساچاق.

تاريـپچيـلار– بير- بيريندن گؤچگوْنلى،         تعريفچى

غـيباتچيـلار– بير- بيريندن آوينجاق.

 

ساللانچاقدا گوْليپ ياتـير چاغاجيق.

يامان زاتدان، ياغشى زاتدان بىحابار.

قاپداليندا گوْليپ دوران گؤريـپدن،

يالان توستدان، قالپ شهرأتدن بىحابار. ودكا ايچيلنده آيديليان سؤز

 

يومروجاغينى دوْودى بيردن چاغاجيق.

بئيلأك ايتدى آغـزينداقى اممه سين.

آرقاينجا اميـبـر سن اممأنگـى،

دوْزه دريس يامان زاتلانگ همه سين.

 

اوُ زاتلارينگ گوْنأكأرى اؤزميز.

انتك سنينگ چيگيت يالى چرك- ينگ يوق.

حاقينگ باردير يومروجاغـينگـى دوْومأگه،

يؤنه انتك گؤرشمأگه حاقينگ يوق.

 

يوْره جيگينگ پولات يالى بركه سين،

دؤشلرينگ- ده پس بولماسين قاپاقدان.

گوْرلأن وقتينگ– ايل آنگق بولسون آغـزينگا،

يؤرأن وقتينگ– اوچغون چيقسين توپراقدان.

 

اينه اونسونگ يالان بيلن يامانينگ

آياغينا بيله قوراريس قاپان...

قاپلانگ داقجاقميشلار سنينگ آدينگا،

بو–اولارينگ اؤز ايشى، قاپلانگمى قاپلانگ!

بوليا، زيانى يوق، قوى، قاپلانگ بولسون،

شونى ايسله يأندير آد داقان آدم.

يؤنه سنينگ آدينگ آيى هم بولسا،

آدينگدان اؤنگوْرتى آدم بول، آدم،

آدم.                                

                                               1984

                            

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

        كــــوْيـسه من

 

 بيرى- بيرينگزدن ياغشى بولسانگيز

قابريمدا- دا اؤزگه راحات كوْيسه من.

حايرا حوسسار، شره قارشى بولسانگيز

زيارت شول. گؤرده كؤيمت كوْيسه من.   بيرحيل چؤره ك

 

كأته يانيپ گـزديم، كأته توْسسه لأپ،

كأته اوشأپ گـزديم، كأته ايسسىلاپ

كأ بلندلأپ اوچدوم، كأ پسسايلاپ

اؤز اوچوشيم، اؤزگه قانات كوْيسه من.

 

بوغلوپ گـزسم- ده يولونگ چانگيندا

انگليپ گـزمه ديم آدم اؤنگوْنده

دينگه انم-آتام، واطان اؤنگوْنده

اوْچ بوْكيلديم، آيرى قيسمات كوْيسه من.

سؤيوْپ گزديم، سؤيليپ گزديم دنيأده

كسه وى دك كؤييپ گزديم دنيأده

آرزو آتلى قاچدى، اقبال پـيادا

قـين بولوپدى، ايندى- م آنگسات كوْيسه من.

 

شه يديپ. يؤرأپ- يؤرأپ ماقصاتلى يولدان

قـووات قاچان گوْنى اجيزلأن بيلدن

درمان ديله سمده مأحريبان ايلدن

ديلگچيلأپ انصاپ، قايرات كوْيسه من.

 

بيرىنينگ عمريندن كسيپ عـزرايئل

ديسه: «اون ياش برمأگه تايـين»

ديـه رين: «ايمأنديم اؤزگأنينگ حاقين»

اؤز ايرسقيمدان باشغا آوقات كوْيسه من.

 

بوْتين عمريم بويى سطرلأپ ياساپ

آلمالى مزديمى اتمه ديم حاساپ

شيـغريمى اوقاپ اويورغانسا ناانصاپ

مزديم شودير. باشغا هيچ زات كوْيسه من.

 

كـررأك بولسا، قولاق بولسام آدما

شـررأك بولسا، يوْره ك بولسام آدما

گره ك بولسا كؤمك بولسام آدما

عـؤوضينه هـوْشـوْر- ذكات كوْيسه من.

 

لاووريات قهريمان آدلى بولسانگيز           سيلاغلى

شؤهـرأتيمدير، سيز شؤهـرأتلى بولسانگيز

يؤنه آدم دييـن آدلى بولسانگيز

شوندان بييك آبراى-آد كوْيسه من.

 

دوغلامدا دوغولديم آق زادا سووساپ

آق سوْيده، آق ساقغال اوستادا سووساپ

ايندى گؤريپ يؤرسم اينگ آق زات انصاپ

انصاپدان يوقاردا اوسسات كوْيسه من.

            بير مه يليسده

 

ياشولى، ياش كيچى بير توپار كيشى،

آدمدان دوليدى اوطاغينگ ايچى،

بوشاپدى بأش ساناق پالاولى چاناق،

چاناقلانگ دره گينه آيلاندى چأينه ك،

گؤك چايئنگ باشيندا قيزيشدى گوْررينگ.

 

فلان يردن آودان گليأديم بير گون،

گؤيبرديم تآزينى اوچورديم غوشى.

غاراض آغيريلدى موْنگ گپينگ باشى

گوْررينگينگ آز-اولاق قاچيشيپ دوزى،

آنيكدوتا يازدى گوْررينگينگ ايزى.                 دگيشمه

 

اونيانچا يريندن توردى- دا اوراز،

ديدى: " بولسادى-هم اكه لينگ بير آز

اينهأ بارآيدالى مثـلم حأضير

تامينگ دپه سيندن گليپ بير اواز

بير اولى ديله گينگـى بيتيـرجك ديسه

نأمه ديلأردينگيز آدملار ايسه.

 

مثـلم سن نأمه ديلأردينگ گلدى؟

من مى؟ گوك ولگالى لاته رى بليطى.     بليط بخت آزمايى

حانى ديى، سن نأمه ديلأردينگ كمال؟

اوزين بوى، آق يوْزلى بير صاحـوجمال.

 

يؤرى سن نأمه جيك ديلأردينگ پنا؟

بير اوغـولجيق بولسا اونگارديم منأ.

يؤرى سن ديله گينگ نأمه دير چاقماق؟

منگكيمى؟ جهانى آيلانيپ چيقماق.

 

سانگا نأمه گره ك آيو ياداو ييگيت؟

اؤليأنچأم ايجه گيم بولايسا موغـيت.

يؤرى سن ديله گسيز اونگجاقمى چارى؟

بير اونگات قونگشىنينگ زارى من، زارى.

آحاو، سنگ ديله گينگ نأمه دير بأشيم؟

الليدن ييگريمأ گلايسا يآشيم.

 

قاراساى اكيلدى بولسادى بارى              غاراض

بيرى عمر باقى ياشليق ديله دى،

بيرى پالاودان سونگ چيشليك ديله دى،

بير ييگيت استيودنت بولارا چمه لى،

ارتير فيزيكادان بأشليك ديله دى.            اينگ يوقارى نمره

 

كأسى آغـتيق، كأسى چاوليق ديله دى،

كأسى چاوليقدان سونگ يووليق ديله دى،

كأسى دوستى اوچين ساغليق ديله سه،

كأسى اؤزى اوچين ساغليق ديله دى.

بيرى مگر اوغلون اؤيلنديرجكدير،

قينگاچليق اون سانى ياغليق ديله دى.

آى غاراض همه زات ديله نيپ چيقدى

گؤك ولگادان باشلاپ، قينگاجا چنلى،

يؤنه ولى عاقيل ديلأن بولمادى،

عاقيلدان كؤسه نيأن يوق بور چمه لى.

          *********

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

            كــــؤچأميـــزده

كؤچأميزده ايكى چاغا اوروشدى.

ايلغاپ چيقدى هـر قاپـيدان بير عيال،

گؤك قاپـيدان اورتا بويلى اوغـولشاد،

آق قاپـيدان اوزين بويلى آيجمال.

 

« سنينگ مانگقالينگا اوردورماق اوچين،

يولدا ياتان، دوْيبى قوپان تانگقا يوق».

گؤك قاپـيلى قويار يرده قويمادى،

او قويماسا آق قاپـيلى هم قويانوق.

 

اوغولشادينگ الى دورشونا حامير،

آيجمالينگ الى هم دورشونا پالچيق،

آيديملاردا واصپ ادملى گلينلر،

شئيديشيپ دورسا، اربت- م بولجاق.

 

« چاغانگ شول آغاچدان بأريك گچمه سين،

شول كسه كدن بأريك گچمه سين سنگكم».

يواش- يواش كؤششمه گينگ دره گينه،

گلينلنگ داواسى بكشدى كم- كم.

 

گلينگ ايكيسى- م آت يالى گلين،

بيللرى بير قيسيم، گؤزلرى قوچاق،

اگر يولدا-ايزدا دوشايسانگ داغى،

قانگيرليپ- قانگيرليپ باقاسينگ گلجك.

 

من نأديپ اولارا عاقيل بره يين،

عمريم بويى اديپ شولارينگ واصپيـن،

اينگ قاوى قوشغيمى، قاوى آيديممى،

شئيله گلينلنگ يوْزيندن تاپديم.

 

اما ولى حأضير گيدن بير قوپغون،

اؤز-اؤزينگ اوتانيپ باقيارسينگ آشاق

آق قوشارين غالغاديپ دور آيجمال،

قارا ساچين حوْژژه رديپ دور اوغولشاد.

 

چاغاجيقلار اييأم ياراشيپديرلار،

اجه لرى بولسا حـم يالى چيشيپ،       خـُم/ كوزه  Hym

شول قيغيرشيپ دورلار،

قيغيرشيپ دورلار.

 

اونيانچا، شارقيلداپ آچيلدى ايشيك،

شارقيلداپ آچيلدى يئنه بير ايشيك.

چيقدى هر قاپـيدان اپه ى بير كيشى،

آق قاپـيدان بوْيره ساچلى آقميرات،

گؤك قاپـيدان قارامورتلى قول كيشى.

 

هر حايسى اؤزىنينگ عيالين قولداپ،

آقميرات توپولدى ساچين سالداپ،

قول كيشى توپولدى مورتين سالداپ،

اينه شئيديپ، ايكى گلين دؤرت بولدى،

توبه- توبه، توبه استغـفرالله.

          *******

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

           عمــريمــه پنـــد

 

شاهير! شاهيرليغينگ چين بوليان بولسا،

سونيپ، يانيپ، يئنه سؤنيپ- يانيپ گيت

انسانليق يازغيدينگ چونگ بوليان بولسا،

قارا يره چوْميپ،

 چيقيپ،

    چوْميپ گيت.

 

هم عاقيل بر، هم ايلينگدن عاقيل آل.

كتابدان دأل، قارا يردن ناقيل آل،

آلان زادينگ دمينگ بيلن ياقيپ آل،

سونگ يئنه- ده يرينگ سويدين اميپ گيت.

 

داغ يولونا، چؤل يولونا بلد بول،

داغ يولوندا چات آچمايان پولات بول،

چؤل يولوندا– تيركش- تيركش بولوت بول،

تشنه گؤرسنگ دوداغينا داميپ گيت.

 

يول آغيردير: مونگ يانيلار، اؤچيلر،

باغيتلى يوللار قينليق بيلن گچيلر،

يه ايغينا شاغلاپ گيدسه گچيلر،

سن اؤكوْز دك

 يله قارشى انگيپ گيت.

 

باغـيت پايلانسا اوْچ بايليغى ايلكى آل،

ايلغاپ باريپ، ساغـليق بيلن اركى آل،

يانى بيلن چووال- چووال گوْلكى آل،

سونگ تاپـيلار، قالان زادى زينگيپ گيت.

 

دوست پايلانسا «أبـر» ديپ قيسسانما،

آلانگدان سونگ– قيسغالتما، هم قيسغالما،

ديلگ اتسه–

گؤزلرينگـى هم قيسغانما،

بيرين بر- ده،

بيرى بيلن اونگيپ گيت.

 

حا چاريق گه ى،

حا چوقاى گه ى،

تلپـك گه ى،

پارخى يوقدور: گه يسنگ بولار اركك دى،

يؤنه ولى شيپـبيلداما چـپه ك دى،

آينا قونچلى أديك يالى دونگوپ گيت.

 

سوراسانگ آيدايـين قيامات نه دير:

ارككلر آوناسا– قيامات شو دير،

هر باشى تلپكلأ قويماغين قادير،

بأش تلپگـى

      بير قينگاجا دانگيپ گيت.

 

گؤزلليگـى

    سور باغـرينگا اوْيكه نگه،

سؤيلسنگ سؤى، سؤيلمه سنگ سوْيكنمه،

سؤيگـى هم قوشغودير! كيشا اؤيكنمه،

اؤز مؤهرينگـى، اؤز كؤزينگـى قويوپ گيت.

 

ينگيپ ياشا: آخيردا ينگ، باشدا ينگ،

تومسدا ينگ، يازدا، گوْيزده، قيشدا ينگ،

سؤيگينگده ينگ، قايغينگده ينگ، ايشده ينگ –

بير اوغـولدان

        ينگليپ، هم ينگيپ گيت.

 

ينگسين اوغول

         ديل بيلن دأل ايش بيلن،

سنگكأ گؤرأ حاص يتيرأك هوش بيلن،

آياق دأل- ده، پاراساتلى باش بيلن،

ينگسه اوغـول –

                گؤزينگ راحات يوموپ گيت.

 

گؤزينگ سوْرتيپ مرحوم انأنگ آلنينا،

بير آغلاپدينگ، ايندى برى آغلاما:

اؤز بالانگـى الينگ بيلن جايلاما،

نوباتيندا مله يره سوْميپ گيت.

 

دنيأ گلمگينگ- ده

    نوباتى ياغشى،

يئنه اؤلمگينگ- ده

    نوباتى ياغشى،

من دينگه بير زاتدا نوباتا قارشى،

دوست اؤيوْنده ايسلأن چاغـينگ قونيپ گيت.

 

باشارسانگ– كؤپليگينگ ايچينه قآريش،

تانيشدان دوست توتون، يادلاردان– تانيش،

« ژيگولينگ» ايچيندن گؤزلمه دورموش،

كؤپليك بيلن آوتوبوسا موْنيپ گيت.

 

كوپلسين اؤيوْنگده يوْركدش ميخمان –

يآرى ايشچى بولسين، ياريسى دايخان،

البته، عاليم- م، شاهـيرام حؤكمان،

اوْيشيپ، چاشيپ،

  چآر طاراپا انگيپ گيت.

 

شئيله دوستلار بيلن گزسنگ بير سـللـم،

يه ترسينگ اينگ اولى ماطلابا چنلم،

قادامينگ گينكدن اور!

انتكلر اللـم،

حول اؤنگده- له  ياش حاقيندا ديميپ گيت.

 

هالى وقـتينگ منگزه مگينگ كليمه،

ديرى وقـتينگ قيسسانماغـين اؤلوْمه،

اؤچـن وقـتينگ اوْكنمگين چيليمه –

ايچى كؤزلى اوجار يالى سؤنيپ گيت.

 

يئنه بير سؤز (ماغتانماق دأل، اؤويت دأل):

مازاريما داش اوتورتماق سارغيت دأل.

مله يـرينگ آستيندا- دا داش قيت دأل،

باقـيليق شول:

شول داشلارا سينگيپ گيت.

                   *****

 

 

 

 

 

 

 

 

   

      يازماسى آغـير دوشن قوشغى

 

بوْتين اوبا قاراشيپ دور، يولا باقيار همه لر،

آتاسى پـيـشيردايار: " گلر، گلر، گلر"،

گلنجه سى پـيشيردايار: " گلرميكا، كيم بيلر؟"،

آقاسى گؤوينليك بريأر: "گلرله، حؤكمان گلر".

 

گؤك تورانگينگ ساياسيندا يوْزلأپ آدم ديميپ دور،

چكيزه لى آق حالتادان تورشى دامجا داميپ دور،

يئغنانشدى باباداشلار، ايچگينلر هم داشغينلار،

نه سيگنال بار، نه شاوخين، ديمشيپ دور ماشينلار.

 

گلدى دوْرلى ماشينلار، قـيـزيل، سارى، ياشيل، آق،

گلدى قاراشيلمايانلار، قاراشيليان گله نوق.

 

 

گويه فكرهم ادمأن بو گوْررينگلر باباتدا،

آق قوش كمين ايركيليپ، انه ياتير تابوتدا.

گؤترلرينه قاراشيپ دور، كؤپى گؤرن آغاچ آت،

انه ياتير اوْستوْنده، گينگ مانگلايلى آغاچ ات.

 

شول انأنينگ اوغـلونا قاراشيپ دور همه لر،

گلدى تانيش، نأتانيش، گلدى شوندان اؤنگگه لر،

اول هنيز- م گله نوق. مگر حأضير يولدا دير.

اينگ سؤيگولى اولاغى سامايلوت دأل ولگا دير،

يؤنه ولى اوچورياندير، سامايلوتا دنگه چـر،

شوندان ايزا- حا قالماز، اونگارسا اؤنگه گچر.

 

اول هـنيزم گله نوق، مگر حأضير يولدا دير،

يا- دا ايكى الى هم اوللوقان استولدا دير،         ميز= مرتبه

تؤوه لمه اولى آدم بولوپ گيتدى ايندى اول،

يانگـى بولسا حاص اوللوقان بير استولا ميندى اول.

سيـپايماسين بيردن دييپ اوتوراندير ياپـيشيپ،

آودانجا گلينلر چاى چكيأندير چاپيشيپ.

اوْيتگه شيكدير اؤنگوْندأكى كيشميش، كمپوت، شاكلات،

يا گؤك چايئنگ حومارينا يازياندير بير داكلات،

يوق يوق، اؤزى داكلات يازماز، يازيانديرلار باشغالار

يارانجانگلار هـر سؤزينده اللرين چارپـيشارلار.

اول بولسا اؤزى يازان دك، گوْلوْمسيرأر، يئلغيرار،

يازانلار اونونگ دره گينه، اوتانجيرار، يئغيرلار.

 

ييگريم يئل موندان اوزال قوتاريپدى بير "ووزى"،

اونى اونگا قوتاردان هم تابوتداقى عـزيزى.

گوْيزده پاغـتا يئغيپدى، قيشدا كؤره ك چؤپلأپدى،

"اوغلوم اوللاقان اوقـودا"، بويسانچ بيلن گپلأپدى.

 

حاودان قـوردى، غازى-غازدى، لايا باتيپ ديزيندان

يئغنانجاسين لوْككه لأپ ايبـره ردى ايزيندان.

اوغلى اوْچين آق موْتگلدن بير حالتاجيق تيكيندى،

اوْچليگينى، مانادينى، شايسينى، كؤپـيگينى،

آرتديرانجا پولجاغازينى آتدى شونونگ ايچينه،

شئيده- شئيده قيرق ياشيندا آق چوزوپدى ساچينا.

 

اوغلى اوقوونى قوتاردى، انه دردلأپ يئقيلدى،

اول شوندا سيفاپ اوتيردى بير گؤزه لينگ چوقيلنى.

داقياردى انأنگ پولوندان هر بارماغينا بير يوْزيك،

قولاغينا تـنه چير، بيله گينه بيله زيك.           حالقا

 

سؤيوْشدى، قوجاقلاشدى، پايتاغـتدان جاى توتوندى.

انه سيندن اوتانمادى، انه اوندان اوتاندى.

انه كأته پايتاغتا گزمأگه گلن وقتى،

گلنى ديدى: " يوق اتسنه بو پورسى قاراباغتى"،

اوغلى ديدى: " ياقيمسيز ايسينگ بارلا جان اجه،

بو اييأمده آراسسا بولمالى ميمان اجه".

 

انه ديدى: " واخ جان اوغول هر نيچه پورساساقدا،

اولالانسينگ، يتيشنسينگ شو پورسيجا قوجاقدا".

سونگرا بولسا اوزاق گيجه يورغانيندا آغلاردى،

دانگ آتارينا مأحططل، اودلا طاراپ ايلغاردى.       تـرن

 

شئيده- شئيده گونلر اؤتدى، آيلار اؤتدى نوباتلى،

اده نى شؤونه بولدى، دورموش اونى آيناتدى،

هر گؤزينده بير اويون، هـر الده بير دستمالى،

بير يئل بارى ساقلاپ اوتير حاص اولى بير استولى.

 

بو گون بولسا انه سى آمانادين تابشيردى،

گلن تلله گراممانى استوليندا يئغشيردى.

اونى عياليندان باشغا گؤركزمدى هيچ كيمه،

أر-هلـى قرارا گلدى: « بارساق بورلا اوْچينه».

 

بوْتين اوبانگ گؤزى يولدا، قاراشيپ دور همه لر

آتاسى پـيشيردايار: " گلر، گلر، گلر"،

گلنجه سى پـيشيردايار: "گلرميكا كيم بيلر؟"،

انه ده مثـلى قوزغانيا: " گلر بالام، گلر، گلر".

اونيانچا- دا "گليأ" دييپ، عارضيندى بير ياشولى،

گؤريندى ياشيل ميداندا، ولگالارينگ ياشيلى.

"گلر ديديم آخبـتى" بير داياندى آتاسى،

قارا كؤيوْك يوْزىنينگ آرتيپ گيتدى ياغتيسى.

 

اونيانچا- دا ياشيل ولگا آشاق ايندى ياپـيدان،

گلجك آدمينگ دره گينه شافيور چيقدى قاپـيدان،

« شو گون گليپ بيلجك دأل، قيسساغلى بير ايش چيقدى»

بيردن آتانگ گؤزلريندن ايكى چوغدام ياش چيقدى،

يتميش ياشينگ ايچينده آغلاماديق اول قوجا،

گؤز ياشين سوْپوْردى- ده، بير يئلغيردى چالاجا.

اول يئلغيريش عـمرباقى چيقماز منينگ ياديمدان،

بئيله آيليغانچ يئلغيريشى گؤرمأنديم من آدمدان.

 

گؤترديلر انأنينگ آق قوش يالى تابودين،

ياز شمالى ايقجاتدى اوْستوْندأكى مآويدين،

ساللاديلار چوقورا آق ساچلى بير دنيأنى،

ايچكى اؤيوْنگ قاپيسينا التيلنده انأنى،

ايكى امزونى ديرأپ چوقورينگ انگره گينه،

هيچ گيره سى گلمدى اؤز گيرملى اؤيوْنه.

 

اينگ سونگقيجا پورصات- دا اؤز اوغلونا قاراشدى،

يازسامام يازديم ولى، آغير دوْشدى بو قوشغى.

                        *****

 

         

 

 

 

 

 

 

 

           

                دؤور شئـيله ميش

 

آ غيز، نأمه حانميدينگ سن، گه ينياسينگ بئيله قيممات،

هر ياغليغينگ ايكى قويون، هر يوْزوْگينگ بير بـدو آت،

هر كؤينه گينگ بهاسينا آليپ بولجاق ايكى سيغير،

ايللر گه ييأ، منم گه يجك. دؤور شئـيله، دؤور.

 

گلين نأمه دأنجيره يأسينگ، چوْيره ديمى اؤنگكى ديشينگ

آلتين سنى ييگديلمأندير، قيرق بولوپدير اوتوز ياشينگ،

هم پول سچدينگ هم قاررادينگ هم ديشينگه بردينگ جبر

ايللر شه يديأ، منم شه يتديم. دؤور شئـيله، دؤور.

 

آ حاو ييگيت، بو نأ بوليش ينگسأنگ ساچى ايكى قوجاق،

بوگون ارته اوغلونگ بولسا ساللانچاغام ياساپ بولجاق

حانى دررو ايل گؤرمأكا سر تراشا طاراپ يوغور،

ايللر شه يديأ، منم شه يتديم. دؤور شئـيله، دؤور.

قونگشيم ديدى: " تويدان بأرى ايش اده نوق اوغلوم آننا"،

اوغلونگ آننا ايش ادرمى؟ اؤينوْنگ قوشى دوقغوز توننا

اوجاقدا- دا اؤوچ اتى بيلقيلداپ دور بيغير- بيغير،

واخ شئيديأسدا، بيز قورالى، دؤور شئـيله، دؤور.

 

دور- دور قارداش، كانورتينگـى آتما پوشتا يششيگنه،

ايشليگينى گؤرمسم- ده سر اده يين داشليغينا،

مونگ ايزيندا قولونگ يوق لا، نأمه بارقا ايچين چؤوْير،

چؤوْيرمأگه غايرات يوقدور، دؤور شئـيله، دؤور.

 

شأگيرت اينيم اثرلرينگ سطرسانى چيقدى چندن،

كتابلارينگ غالنگاديقچا، يووقالياسينگ گوْنبه گوندن،

سطرلرينگ آراسيندا نه يوْره ك بار، نه- ده باغير،

شو گونكى اؤيكن بسديرمانگا، دؤور شئـيله، دؤور.

 

 


كانورت: پاكت نامه   پوشته يششيك: صندوق پستى

اومزى بيلن بير قوجانى قاقيپ گچدى داياو اوغلان،

يؤرى، كؤچا سيغانگوقمى قارينجيغى دويان اوغلان

دگمه ديگه يئلانلارام دگمزميشين عمر-عمر،

او دييأنينگ ارته كيدير، دؤور شئـيله، دؤور.

 

اون اوطاغـلى كؤشك قوروپسينگ كششيك آقا برك الله،

يؤنه، بواون كؤپرأكدألمى دؤرت بأش سانى قارا كللأ؟

گؤريأن ولى بير آيليق دأل، كيسه جيگينگ اؤرأن آغير،

چووئن وقتى اور چولپـينى، دؤور شئـيله، دؤور.

 

ماسكويچلى، ژيگوليلى، كؤپ دوشوپدينگ اولى يولدا،

بو گون بولسا گاراژينگدا لاويرداپ دور مله ولگا،

بو باشينگا نأمأ گره ك مونچا رول، مونچا تيگير،

ساتياس، آلياس، آلياس ساتياس، دؤور شئـيله، دؤور.

 

كؤشه ك نيرأ حاوليغياسينگ، عجله مى جناياتا،

كابينانگدا مله گلين، اؤزينگ بولسا جووان آتا،

بأش اون مينوت گيچ بارسانگدا توى ايه سى ادر صابير

دؤوره گؤرأ سورمك گره ك، دؤور يوْريك، دؤوْر.

 

آقام، اؤيوْنگ قيزيل پوْرچيك پاشيرداپ دورقاحاتليق يوق

يؤنه ميدام توتدا- باس سيز، حاولينگيزدا راحاتليق يوق،

ياپراق اييأن قورچيق يالى اولينگ-كيچينگ شاغير-شاغير

اوغلوم، شونگا بيز- م حايران. دؤور شئـيله، دؤور.

 

آى قونگشى جان، آياقلارينگ كسيلدى له ايشيگميزدن

اوزاللار-آ تأ ياتيانچاق، دوْشمزدينگم دوْشگميزدن،

يادلاشارديق گچنلرى،اوقاشارديق قوشغى- شيغير،

شيغير- پـيغير ياتدان چيقدى. دؤور شئـيله، دؤور.

 

ماغغازنينگ تاقراپ ياتير، پلانينگ هم اوقلاپ ياتير plan 

گره ك زادى، گچگل زادى حاچان آلجاق مأمد مدير؟

بو گون بو گوْن، ارتيرارتير، قوتاردى لا طاقت- صابير

زات برمه سنگ زات برله نوق. دؤور شئـيله، دؤور.

آى دوغانجان، آلداپ دورما باقيپ اولينگ گؤره جينه،

اينگ بولماندا بيرجه چينى، قوش آخبـتى، سؤز ايچينه

سنگ يرينگه من اوتانيپ، يوْزوْم بولدى قارا كؤموْر،

آلداماسانگ ايش بيته نوق. دؤور شئـيله، دؤور.

 

كه يگيم ايندى چاغا دأل سن، چن بولوپدير دوْزل سنم

حانها سر ات حاميرى- دا يوغروپ اوتير قاررى انه نگ

حانى دررو الينگ يوودا، ايجك نانينگ اؤزينگ يوغور

اجم جاندان آيلانايين. دؤور شئـيله، دؤور.

 

آق قيز نأمه يكه اؤزينگ انتأپ يؤرسينگ يارى گيجه

داش ايشيكده يولا باقيپ تاس دونگوپدى قاررى اجنگ

ايررأك گليپ بيلمه دينگمى، نيرلرده چكدينگ شؤوْر؟

شاهـير سن بير منليك بول آخى. دؤور شئـيله، دؤور.

 

آ حاو اينيم دوْيندألديمى اؤز دوستونگا وپانگ حاقدا

گوْپ-گوْپ اديپ قند دره گينه آنت ايچيأدينگ توقغا توقغا

ايندم اونگا شيلتاق آتيپ، دوْولأپ يؤرسينگ گوْيبر گوْبير

ايشيم بيتدى، آنتيم ييتدى. دؤور شئـيله، دؤور.

 

اؤنگيمدن بير ييگيت چيقدى، يتميش ياشلى قاررى يالى،

دوْينم داياو بير ييگيتدى دآغدا بيتن قارغا يالى

بو گون بولسا قارينجا دك زوردان يؤرييأر، غيبير-غيبير

شاهير يؤرى بير اوْچله شلى. دؤور شئـيله، دؤور.

                  

سوراديم من دؤوره باقيپ:

دوغـوردانام شئـيله مينگ سن حانى آنتينگ حانى حايانگ

سرحوش مينگ سن، تلبه مينگ سن؟

 

دؤوْر مانگا جوغاپ بردى:

" من هميشه سيزه باغلى،

اولالاتيان هم آدام اوغلى، كيچلديأن هم آدم اوغلى

بيرى چكيأ ياغتا طاراپ، بيرى چكيأ گيجأ طاراپ،

اولى چكيأ اولا طاراپ، كيچى چكيأ كيچأ طاراپ.

بزه ديم من اگنينگيزى، دويورديم من قارنينگزى

يؤنه ولى كأ بيرينگيز يه لأ توتوپ بورنگيزى

بار قارانى مانگا سوْرتيپ، ادسه نگيزده اولى غاوير

دنيأ دؤرأپ بولان دألدير،  منينگ يالى اولى دؤوير

سيز ادملى عمرى عمر، سيز ادملى دؤورى دؤور.

                   *******

 

 

 

 

 

 

 

 

 

         منينگ گلنيم

 

منينگ بير گلنيم بار شئيله بيرگلين–

بئيله عجب گلين دنيأده يوقـدير،

شئيله بير نهارلار بيشيريأر ولين

ككره- ده اونگ ياندا طاغاملىراقدير.

 

آش بيشيرسه– شربه دير شربه.

چافادى بيشيرسه– دوران بير دآشدير.

اما اؤزى ولى شئيله گؤرمه گـى،

اؤزومم ياش ولى، گلنيمم ياشدير.

 

اوناش بيشيرنده– بلكه سى خمير،

پالاو بيشيرنده– دنگ يارى كسمك.

چؤره ك بيشيرنده– يوْزى گولدير- گول،

دنگ ياريسى كولدير، دنگ ياريسى كسِـك.

چيشليك بيشيرنده– دنگ يارى كؤمور،

بؤره ك بيشيرنده– اؤد يالى آجى.

اما يوْره گـى بار دوران بير گؤهـر،

ديللرى بار ولين، بالدانام سويجى.

 

موندان اؤنگكى عمريم بيدره ك اكن،

ايندى اوْچ يئل بأرى توقات گونيم يوق،

قايغى، قوصصا، حاسرات ديـيليأن زاتلانگ

آدينى اشيتسم- ده، اؤزين بيله موق.

 

شئيله بير بألچيك اول، بير سؤز ديديگـى

آدم بارى بورلوپ، شول گولر ياتار.

اوْچ يئل بأرى قارنيم قيزيل آچ ولى،

شوندا- دا قاهاريم گله نوق بتر.

 

يؤرى، نأديپ اونگا قاهاريم گلسين،

يوْزينه قانگيرليپ باقان ماحاليم،

بير بألچيگين آيديپ گويبريأر ولين،

شوبادا گم بولوپ گيديأر قاهاريم.

 

اونسونگام، دينگه بير بألچيگـى دأل،

دؤكوليأر الينده شئيله بير دوْرلر–

چكن كشده سينى گؤرن آدملار،

باشينى يايقاپ، يايقاپ، يايقاپ گيدرلر.

 

آلچاقليق، بألچيكليك، الى چپرليك

قيزلار اوچين جودا گره كدير ولين،

جان انه لر، كأته قيزلارينگيزا

نهار بيشيرمأنم اؤوره ده ورينگ.

          *****

 

 

 

 

                       باغــتيلليق حاقــيندا

ايشچىنينگ اسپـيكوليانت قونگشيسينا

يازان آچيق حاطى

 

« ديدينگ سن ايشچيلر نأديپ اونگياقا

آليان شوجاغاز آيليغى بيلن ؟»

اما ولى ايشچينگ گوْنليك بايليغين

دنگأپ بيلمن يئلليق بايليغينگ بيلن.

 

سنينگ پولدان باشغا زادينگ يوق،

فكرينگ- ذكرينگ پول، پول، يئنه پول،

بولماسا- دا بيزده قول دييليان زات،

سن قول، سن قول، حرام پولونگ اليندأكى قول.

 

آقانگ سونگقى دمده حيرقيلداپ ياتير،

سن اونونگ ايزيندان گيدمأگه دره ك،

شو گونكى قازانان پولونگـى ساناپ،

اكستره بيلن اوريارسينگ بؤره ك.

 

سيرقاو دم سانايا، سن پول سانايانگ

من بولسا قازانى قآپغاريپ پـئتأ

بوُغى هم غايتماديق جويجه چورباسين

سنينگ دردلى آقانگ ايزيندان التيأن.

 

سن بولسا شو ماحال سانان پولونگـى

دسته لأپ- دسته لأپ دانگياردينگ موْنگدن

اما منينگ كيسأم موْنگسيز- م بولسا

شو ماحال موْنگ اسسه باغتيلليم سندن.

 

اوباداش تانشينگ يوغالدى بير گوْن،

دوران- دوران يردن ايلغادى اولى ايل،

سن بولسا سيرقاو من، ايشلى من دييپ،

تاپـيندينگ اؤزينگه مونگ دوْرلى دليل.

 

من بولسا شو ماحال اگنيم تابيتلى،

دوستونگـى گؤته ريپ باريارديم اؤنگدن،

شوندا منينگ كبزأم حاسراتلام بولسا،

موْنگ اسسه باى هم باغتيلليم سندن.

 

ديلگ اديپ گلدى قارريجا انه نگ

بنده ديلگچى هم دألدير- ده ولى

دوْوگونچكمى يا- دا آت قولاق اوْچين

آزاجيق يتمه ديك بولارلا پولى.

 

سن اونگا كؤنه جه اوچليك اوزاتدينگ،

سونگ بأشليق اوزاتدينگ، كسن دك تندن،

من بولسا شو ماحال اؤز انم بيلن،

موْنگ اسسه باى هم باغتيلليم سندن.

 

نه رومان اوقايانگ نه- ده بير قوشغى،

اوقاماق دره گينه ايچيأنگ هم اييأنگ،

بير كتاب گؤركزسم، سالدارلاپ گؤريپ،

شونگا نأچه رأك پول آلديقا دييأنگ

بييك ماغتيمغولينگ كتابينى هم

اؤزينگ دأل، گتيريپ بريپدير اوغلونگ

حلال- حرام حاقدا اوقان ماحاليم،

كتابى يئرتايجاق- يئرتايجاق بولدونگ.

 

دوغورليق حاقداقى يكجه سؤز هم

يرله شيپ بيله نوق پوس باسان به ينأ

من بولسا هر آغشام باغريم بريپ

پوشكينه، پـيراغا، نووايا، گه نيأ

بال آرسى يالى شيره توپلايان

 دانالانگ دوْردأنه سطرلريندن،

شول فرصت بار اؤيوْم ماشغالام بيلن،

موْنگ اسسه قوروپلى من، باغيتلى من سندن.

 

 

سؤيگيدن دويانوق منينگ گؤزلريم،

سنگ گؤزلرينگ بولسا دويانوق زاتدان،

كؤپـينگـى حاساپلاپ اوزينلى گيجه،

مله گلنينگـى- دا چيقاريانگ ياتدان.

 

من بولسا شو ماحال مله قوجاقدا،

هر مينوتدا ايكى ياشينگـى ياشاپ،

اولى سؤيگـى بيلن يــتن باغـتيمينگ

كأ لبيندن، كأته گؤزيندن اوغشاپ،

سنينگ پولينگ سانى چن چاقدان چيقسا

منينگ پوسا سانيم چيقيادى چندن،

شو ماحال اؤزوْم هم گلنيم، اؤيوْم هم

موْنگ اسسه بايديق هم باغتيلليق سندن.

 

هر گيجه، هر سأحر ايمنچدن-ايمنچ

قارا واقعالار گؤريپ دوْيشينگده،

كأته باسيرغانيپ، كأته قيغيريپ،

هيچ زاتدان قورقماسيز جوان ياشينگدا

ماشين سسى چيقسا تيسگينيپ توروپ،

چرانى- دا ياقمادان ايلغايانگ قاپا،

بيز بولساق شو ماحال چاغالار بيلن

غرق بولوپ اينگ سوْيجيلى لذتلى اووقا

زأحمتينگ سؤيگوْنينگ عشرتين گؤريپ

نور سوروپ ياتيرس ارتيركى گوندن،

موْنگلأپ پولوميز يوق اما مونگ اسسه

باى بيز، آرقايئن بيز، باغيتلى بيز سندن.

                 ******

 

 

 

 

 

 

 

            تــأزه يئـــل آرزولارى

 

تأزه يئلدا تأزه دوستلار كؤپ بولسين،

تأزأنگ ياندان آيريلماسين كؤنه لر،

يئل چالشيشى يالى

  دوست چالشيپ يؤرسك –

ارته سى گوْن دوست تاپماغـميزام قين بولار.

 

گلديمى–

  دگمه گين ميخمان گؤونينه،

ميخمان دييليأن زات آتانگدان قوچاق،

يؤنه قوچاق من دييپ گچمه سين آشا،

سبأبى ميخماندان قوچاقدير ساچاق.

 

اوْلكأمده كؤپ بولسين ميخمان سؤيـرلر،

اؤزينگـم ميخمان گيت، اؤيوْنه- ده گتير،

ميخمان سؤيمـزه- ده قارغيش اتجك دأل،

بدبخت اول، شونسى- دا اؤزينه يـتيك.

 

دوْنيأنى اون گزه ك يئقانميش نبيس

يئنه- ده يئقماقميش اونونگ حيالى

نبيس بـلاسيندان

 قـُورانالينگ بيز

اوروش بـلاسيندان

    قورانان يالى

 

گؤدكليك آزالسين،

ادپ كؤپلسين،

اولينى سيـلاماق دأپ بولسين كيچأ،

اولولالارا حورمات آزاليان يـرده،

كأميل ليك دييـن زات قالارميش گيجأ.

 

 

اولى – حورماتلانسين،

كيچى سيـلانسين،

گوْيچ – ايكى حورماتينگ يئلىليغيندا،

يوغسا كيچيلر-أ

حاص كيچى بولار،

سنم

ساقلانماز

   اولوليغيندا.

 

داقينسين، گه يينسين،

دارانسين قيزلار،

بيرى- بيرسيندن بـزنسين ياغشى،

بزنمه سيز گونلر قايديپ گلمه سين،

تـفنگ گزلمه سين بـزه گه قارشى.

(يؤنه بـزه گينگ- ده اؤز چنى ياغشى)

 

 

آتا زأحمتينه قويلسين حورمات،

بـزه گ

 آتالارا قيممات دوْشمه سين،

(واخ، واخ، بـزگسيزم

        اونگات سيز،

     اونگات!)

 

تأزه يئل كؤپ بولسين تأزه سالاملار،

بىبركت بؤرميش بىسالام توپراق،

دوشمانينگ دووشسادا سالامينى آل،

سالاما– حورمات بؤر،

اؤزينگه سافاق.

 

يؤنه شئيله زادا گلديم من قابات،

بير انه بأش اوغـلونگ تاپـيارقا گؤونين،

بأش اوغول بير انأنگ گؤونين تاپانوق –

ساولينگ شو تـته لينگ اؤنگوندن

ساولينگ.

سالامين-هم آلمانگ، سالام هم برمأنگ،

آدام يـيليگيندن دؤرأنميش سالام،

او تـته للى بولسا، آدم مى، دألمى –

انـتك جدللى زات. چؤزيلسين سوال

 

انه توپراغميزدا اورش بولماسين،

بولماسين دنيأنينگ هيچ بير كوْنجينده،

دنيأده بير اورش بولسين –

اولام دينگه هر آدمينگ ايچينده.

 

هر كيم اؤزى بيلن اؤزى سؤوشسين:

به ينىنينگ يالنگيشين اؤلدوْرسين يوْره ك،

يوْره گينگ يالنگيشين به ينى اؤلدوْرسين! –

شو گوْن انسان اوْچين شوُل اورش گره ك.

 

 

هر كيم بيرى- بيره گـى اونگات تاناسين!

(بو آرزووا بلد ديريس اوزالدان)

يؤنه هر كيمينگ اؤزين اونگات تاناسا،

حاصام بـتـر، شول به ينين دوْزه لدر.

 

انصافه چاپايلينگ،

آدا چاپمايلينگ.

انصاف حآص يوقاردا قويولسون آتدان

هميشه انصافدان دؤرأپدير شؤهرات.

هيچ وقت دؤره مأندير انصاف شؤهراتدان.

 

بلكى كيچى بولسانگ – اولى بولارسينگ،

مگر، اولى بولسانگ – بولارسينگ كيچى،

حايسيسى بولسادا– كيشى بولايلينگ

كيشى،

كيشى،

 يئنه بير گزه ك كيشى!

كيشيلنگ گرشينده اوتير بو دنيأ،

شولاردان نور آليا أهلى يوللارميز،

كيشيلرميز

   حاصام كيشى بولسينلار،

كيشى بولجاق بولسين،

كيشى دأللرميز.

 

زأحمته چاپالينگ، گپه چاپمالينگ،

ايل ايچينده گپ كأن، ايش ولى – حاص كأن.

كأته گيچ دوْشونيأس بو حاقيقاتا،

اينيلر دوْشونسين ياش قان،

  حاص ياش قان.

 

 

 

 

 

آتامينگ كؤپ قايتالان سؤزلريندن

 

قارا قارنينگ بولسا قايغينگ-آلادانگ،

قورروغا قاچسانگان تاپدير بير ميدار.

يؤنه ولى ايكى آياقلى بندأنگـى

دؤرت آياقلا منگزتمأور، يا حودام.

              ******

دوستونگ بوْرگوت بولسا– داغلارا التر،

دوستونگ بلبل بولسا– باغلارا التر،

دوستونگ ال قوش بولسا– بير اوبا التر،

دوستونگ بايقوش بولسا– خرابا التر.

             ******

أگيرت عمارت دير دوستلوق ديين زات.

اونى قــُورانگدا- دا حاوليقمالى دأل،

اونى بوزانگدا- دا حاوليقمالى دأل.

اونى قوران واقتينگ حاوليغيپ قورسانگ –

كأن كرپـيچ لنگ خطا دوشمگـى آخمال

اونى بوزان واقتينگ حاوليغيپ بوزسانگ –

چين دوستونگدان جدا دوشمه گينگ آخمال.

                   *****

ساقغالينگ دره گين توتسا- دا عاقيل،

عاقلينگ دره گين توتمايار ساقغال.

            *****

قول آقا اولاقان آدم ولى،

اونگا « سامسيق» دييأر اوبانينگ حالقى

       اوغلوم، اول شئيله بير اولوقان ولى،

أهلى گؤوره سينه يته نوق عقلى.

             *****

       كله سانگ بولسا- دا كل حانينگ اوغلى،

اؤز بولوپ يؤرشيندن اؤزى- حأ حوشحال

       هركيم اؤز-اؤزيندن بولماسا خوشحال

اوغلوم، اوباميزينگ دنگ- يارى بوشار.

               *****

« آتام فـلان كس دى!» دييپ، بوقولماغين آتانگا،

آتانگ گؤروغلى بولسا- دا، ايل آد داقار خطانگا

                      ******

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

         وصــيـتــلـــر

 

چاغاقاق «آغلاماق اوتانچ!» ديديلر،

جاهيل قاق «آلداماق اوتانچ!» ديديلر،

شه يديپ انديك اتديك آغلامازليغا،

شه يديپ اننيك ات آغلامازليغيا.

 

ديديلر: « كؤپليكده گأگيرمك عايپ»،

ديديلر: « كؤچه ده سيغيرماق عايپ»،

ديديلر: « مه يليسده گچمأكأنگ تؤره،

حاقينگ بارمى؟ تؤرينگ اؤزيندن سورا!».

 

يئنه- ده ديديلر: «اولاليپ يآشينگ،

قاراجا قيل بيلن باسيرلار دؤشينگ»،

«دؤشينگه بيتيأنچا شول قيل– ديديلر،

گونأنگـى گچرلر اوغول!» – ديديلر.

« دؤشينگه بيتـنسونگ شول قيل ديديلر،

دؤشينگه ميناسيپ بولغول!» – ديديلر.

 

ديديلر: « دنيأده نأمه دير قيت زات؟»

اوْچ گزه ك ديديلر: « اوسسات، اوسسات، اوسسات!»،

« نأچه قيت بولسا- دا اوسسات – ديديلر،

چين شأگرد اوندانام قيت زات!» – ديديلر.

 

«اؤره نيپ ايلكينجى حارپى» – ديديلر،

قومالار شأگردينگ قلبى!» – ديديلر.

« قالپ شأگرتدن بولونگ هوْشگأر!» – ديديلر،

«امـِر- ده، امجنگنگـى ديشلأر!» – ديديلر.

 

يئنه- ده ديديلر: «اولا مى، كيچأ،

اؤلجنگنگـى بيلسنگ- ده يالبارما كيشأ!»

« دينگه بير آداما يالبار!» – ديديلر،

اونونگ هم آدينا دلبر ديديلر.

«عايپ دال نأزين چكمك – ديديلر،

نأزدن يوْزين ساوان آقماق!» – ديديلر.

 

« يئنه ايكى مرده يالبارماق بولار» – ديديلر،

انه هم آتا دير اولار».

«آتانگا يالبارسانگ– قالقينار روحى»

«انه نگه يالبارسانگ– كمه لر آهى».

«كيم ادسه شولارا تاغظيم– ديديلر،

ايشى رواچ، ياشى اوزين!» – ديديلر.

 

ينه كأن ادبلنگ توتدولار آدين،

ديديلر: « قآبانما اؤزگأنگ شؤهراتين!»

« قابانما ذهينينگ ازلليگينى!»

« قابانما اؤز جورانگ گؤزلـليگينى!»

« قابانما اؤز أرينگ گرچكليگينى!»

« قابانما اؤز گلنينگ آلچاقليغنى!»

نه نأزلرين، نه- ده سؤزلرين قآبان،

دينگه اويناقلاتسا گؤزلرين قابان!»

 

ينه ديديلر: « سؤيگـىنينگ چأگـى بارميقا؟»

ديديلر: « چأكسيز دير سؤيگـى»،

يؤنه اول بولسا- دا هر نيجه چأكسيز،

ايكينجى، اوچونجى، دؤردينجى يوقدور.

يكه دير سؤيسنگسه- ده نأچينجى گزه ك،

بيرينجينگ دك سؤيوْپ بيلمه گينگ گره ك.

 

ديديلر: «ارككدن بلند دير عيال!»

«او نأمه اوْچين؟» ديپ برديلر سوال،

جوغابين برديلر: « قوتاريپ عمرينگ،

ياغتى دنيا بيلن حوشلاشسانگ بير گوْن –

عيال

أر اوجاغين ساقلار ديديلر،

سويگينى موْنگ كره م حاقلار!» ديديلر.

«چاغالارين ايدير، گه يدير – ديديلر،

شئيديپ ياش عمرينى كؤيدير!» ديديلر.

 

« اما بئيديپ بيلمز اركك– ديديلر،

بو باباتدا پسسه دير انتـك!» ديديلر.

«آلتميشدان، يتميشدن گچسه- ده سالى،

گؤزلرين يومديمى عـزيز عيالى –

ياتدان چيقيپ وفا، ايقرار– ديديلر،

ايكينجينگ گؤزله گينه ايلغار!» ديديلر.

 

ديديلر، ديديلر، ديديلر كأن زات،

كأ بيرى آنگسات. كؤپـيسى قين زات،

آنگسادين– همه لر باشآر– ديديلر،

قينين باشارماقدا ايش بار– ديديلر.

قين هم بولسا  شو دير وصيت – ديديلر،

دينگه قين زات–

شول مقدس!– ديديلر.

                   ********

               بايليق

تانيشيمينگ اؤيى. آچديلار قوجاق،

تؤره گؤز آيلاديم، همه زات بار،

دولدا آسيلغى دوور چانگ باسان قيجاق،

يانيندا " پوْرليدن" دم آلان دوتار.            پورلى سارى

 

لوستره بأش تآما ساچيپ دور ياغتى،

حالى بار، يوفـك بار، تأسين سروانت بار،

شول اؤيده يكجه كچه بار وقتى،

قيغيراردى قيجاق، سايراردى دوتار.

 

منم آياغـيم اوزين اوزاديپ،

تيرسگيمه ياپلانيپ چكرديم چيليم،

ايندى گؤيه منينگ هر بوروم توْسسأم،

اول اؤيه اؤلوْم.

          *********

عـمرينگ نأمه ديگينى ايله اؤوره ديپ

 

عـمرينگ نأمه ديگينى ايله اؤوره ديپ،

خوار اتدينگ اؤز عمرينگـى،

حايرينگ نأمه ديگينى ايله اؤوره ديپ،

كؤر اتدينگ اؤز حايرينگـى.

 

دؤورينگ نأمه ديگينى ايله اؤوره ديپ،

قالدينگ يئندام دؤورينگدن،

سن پـيادا كؤپلر چاپـيار ماشينلى،

سوْيشأيمسين بؤورينگدن.

 

كللأنگ نأمه ديگينى ايله اؤوره ديپ،

قالدينگ اويديأن كلله سيز،

حيلأنگ نأمه ديگينى ايله اؤوره ديپ،

عـمرينگ اؤتدى حيله سيز.

 

قوشغينگ نأمه ديگينى ايله اؤوره ديپ،

اؤزينگ قاليانگ قوشغينگدان،

عشقينگ نأمه ديگينى ايله اؤوره ديپ،

اوليا كسسين، اؤزينگ قالجاق عشقينگدان.

             *******

                اوبام

يئنه- ده گلديم من، يومشينگـى بويور،

ايچير منى اوبام مأحرينگدن دويور،

يؤنه اوزال سندن ايچمه ديك بولسام،

اينديكى ايجه گيم بيـيرميكا حايـير.        بره رميقا

 

مونينگ سبأبينى منأ بيله موق،

مونينگ سبأبينى منأ بيله موق

اونى بيلسه دينگه ولىلر بيلر.

اؤنگ ديريلـر بيلن اونگشانوقدى،

ايندى اونگشانوق اؤلىلر بيلن.

      اوزال ساقغالين سيرديريپ.

 

اوزال ساقغالين سيرديريپ، قويبـريأردى عاقلينى،

ايندى عاقلين سيرديريپ، قويبـريـپدير ساقغالين.

                   *********

         

  اوغلوما نصيحت

آتام مانگا آيديـپدى،

منم سانگا آيدايين/

من-أ ساپاق ادينديم،

سانگا- دا ساپاق بولسون

 

لباسينگ يوفك بولوپ،

ناميسينگ نخ بولاندان،

قوى، لباسينگ نخ بولسون

ناميسينگ يوفك.

      ياشليـق دراماسى

                             منينگ ييگيت وقتيم

                             سنينگ قيز واقتينگ

                                              ابراهيم يوسف

قانگالينگ ايچينده– تجن ده قالدى

منينگ ييگيت واقتيم، سنينگ قيز واقتينگ.

اوق گچمز يئلغينلانگ ايچينده قالدى

منينگ ييگيت واقتيم، سنينگ قيز واقتينگ.

 

بير ياندان اورشدى، بير ياندان حاسرات،

حاسرات بولچوليقلدى، هـزيلليك قاحاط.

شول ياويز يئللارا گليـپدى غابات

منينگ ييگيت واقتيم، سنينگ قيز واقتينگ.

 

دأريلر يانياردى، ايس كؤپليأردى،

گيديأنلر گليأندن حاص كؤپليأردى،

تويلار آزالياردى، ياس كؤپليأردى،

منينگ ييگيت واقتيم، سنينگ قيز واقتينگ.

سؤيشمك دوشمه جك يالىدى يآدا.

اما سؤيگـى ديـين جاديلى زادا

حكم اديپ بيلمز اكن هيچ حيلى قادا.

منينگ ييگيت واقتيم، سنينگ قيز واقتينگ.

 

ديه رديم: « گره گيم، چن بولدى، اويلان!

أهلى بويداشلارينگ باشلارى بوغـلان»

سن ديه ردينگ: « غارراپ باريانگمى اوغلان؟

أومأن اؤز واقتى بار، صابرينگ اؤز واقتى.

 

بوينونگدان گلردى جنگل- ينگ ايسى،

قـويونگدان اوراردى تومموليگين ايسى،

دمينگدن كوْكأردى مونگ گولينگ ايسى

منينگ ييگيت واقتيم، سنينگ قيز واقتينگ.

 

كم- كمدن قولايلاپ لبينگه لبيم،

چآبيراپ باشلاندا دمينگه دميم،

نأز بيلن ايتردينگ:« حانى ادبينگ؟

سؤيگـى بولاشمازمى ادب آز واقتى؟»

 

اونگوشمالى بـوُردوم ساچلارينگـى ايسغاپ،

لب قاداغان واقتى– اولام بير حاساب.

يؤنه بئيله حاساب دوشمزدى آنگسات:

حاساب يتيأن اكن، ديزبا- ديز واقتينگ.

 

چيقارمى ياديمدان شول تأسين پورصات؟

(چيقجاق بولايسا- دا برمن روغصات!)

قورساغمينگ اوستونده كوْرسيلدأپ قورساق،

كتينگ ايچينده قيزيل كؤز واقتينگ.

 

ساغاتلار تيز گچدى، تيز گچدى شئيله،

يانگجادا قوشلوقـدى، بولوپدير اؤيله.

سن ديدينگ: « فـلان جان، قايدالى اؤيه،

ييگيدين اؤز واقتى بار، قيزينگ اؤز واقتى».

شو ماحال يوقاردان گلدى بير اوراز،

سراتسم تورانگنگـى اوروپ دور پرواز:

«عاشيقلار، يئنه- ده صابير ادينگ بير آز،

گؤرمأنديم سايامينگ بئيله ياز واقتين!»

 

دريا هم سسلندى: «ادمأنگ أتيـياچ،

سيزه قاصت اتجگه تاپارين عالاج.

سيزينگ كيمن بيره ك- بيره گه مأتأچ،

گؤريـپديم نه دريا، نه تكيز واقتيم».

 

آسماندا پل- پللأپ بير قوجا بورگوت،

قيغيردى: « سيز جودا مناسيب جفت.

يؤنه ولين قيشا قالايما ييگيت،

ميوه يتيشديمى– يئغنا گويز واقتى.

 

توقاى بورگوديندن آليپ آق پاتا،

قيشا قالمازليغا اديـپديك وادا.

يا سن ساده بولدينگ، يا- دا من ساده،

بيردن توپان قوپدى، دونيأنگ ياز واقتى.

 

بيلمه ديم نأمأنينگ حسيبى بولدى،

انه نگ بير ساوچىنينگ يسيرى بولدى،

شه يتدى- ده اوزگأنينگ نصيبى بولدى

منينگ ييگيت واقتيم، سنينگ قيز واقتينگ.

 

آتديلار ماشينا. سس اتدينگ آغلاپ،

توپولدوم. چكديلر قولومدان تاولاپ.

بير منزيله گيتديم ايزينگدان ايلغاپ،

گؤك كورته لم بولسانگ، انتك قيز واقتينگ.

 

بير قوجاق آلين ساچ، بير قوجاق چوقول،

اوچ قوجاق اؤوريم ساچ، اون قوجاق عاقيل–

شونچا حازينانى بير كورتأ بوقوپ،

يتدينگ گؤزلريمدن، دانگينگ ساز واقتى.

دوغـرى آى ياريمدان دولاندينگ سن سونگ.

اؤنگ منگكيدينگ ولى، منگكى دأل اونسونگ

شوندا من ديـيپـديم: « سن باغتلى بولسانگ،

هم-أ منينگ باغتيم، هم م اؤز باغتينگ».

 

شوندا يوْزينگده گؤريندى اونجى.

گؤزلرينگده قاچدى اوْچ سانى هونجى،

سونگ دؤردينجى، اونسونگ بأشينجى

شوندا اينگ مرد واقتينگ، اينگ اجيز واقتينگ.

 

«ايچرده اوتورسام– يوره گيم قيسيار.

داشا چيقسام­– آسمان دفأمدن باسيار».

شو قوشغينگ هنيزم باغريمى كسيأر،

تاس شاهير بولوپدينگ چوال قيز واقتينگ.

 

تاس شاهير بولوپدينگ. بوُردينگام بلكم،

شاهيرليق يانغيندان باشلانيان اكن.

يئنه قايديپ گيتدينگ. ساواشديم كم- كم.

شوندا- دا قوات سن، هر يالنگيز واقتيم

 

كيم بولسا- دا سانگا ساتاشان كيشى،

باغتلى ييگيت اكن ساغ بولسون باشى.

يؤنه سنگ باشينگا سالايسا قيشى،

گيجأ اؤوريلمزمى اونينگ گونديز واقتى.

 

چومديرسه الينگه يكجه تيكن،

شول تيكن مونگ بولوپ باغريما چؤكر،

(شيغريمه دوشنرعشق يوْكينگ چكن،

چكمه ديك يتيره ر اؤز عزيز واقتين).

 

آرادا آيلانديم تجن يرلرينه،

ياشليق يئلاريميزينگ گچن يرلرينه،

سراديپ گؤزياشينگ سچن يرلرينگه،

گچيرديم بير گيجه، بير گونديز واقتيم.

قانگنگالى هم اوتير اؤنگكى يرينده،

تورانگنگـى هم اوتير اؤنگكى يرينده

شول دريا هم ياتير اؤنگكى يرينده،

بير تاپماديق زاديم اؤنگكى يرينده–

منينگ ييگيت واقتيم، سنينگ قيز واقتينگ.

          *****

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

آيديم اديليپ آيديليان قـوشغولار

      

               داغــلار

مختومقلى شاهيرينگ 225- نجى يئلليغى

 اوچين قاررى قالادا اوقـالان قـوشغى    

 

 

قاررى قالا ميخمان بارسانگ

قوجاغينى گــره ن داغلار

سونگـى داغى، چندير، حاصار

مونگ حاسراتى گؤره داغلار.

 

كله سينه گؤك دون گه يـپ

آرقاسينا آق دون گه يـپ

" سالام!" ديسم " سالام" ديـيپ

جوغابيمى برن داغلار.

 

هـر كمرينگ هـر بير يولى

مونگ عاصرينگ عمر يولى

مختومقلينگ شيغرى يالى

كؤكين يره اوران داغلار.

 

قاتبار- قاتبار داشينگيز بار

قالقان- قالقان دؤشينگيز بار

بيلمن نيجه ياشينگيز بار

دنيأ دؤرأپ دوران داغلار

 

داشينگيزدان آيلانايئن

دآشينگيزدان آيلانايئن

باشينگيزدان آيلانايئن

فـراغينى گؤره ن داغلار.

          ****

 

 

آلتينگ بيرى

بير شاخادا آلتى نارا

منگزأپ دوران آلتى جورا

ايشدن گليپ آغشامارا

قويودان سوو چكيپ گيتدى.

 

عاقليم آلدى آلتينگ بيرى

هر باقيشى درده دأرى

يوره گيمده شوندان بأرى

عشق آتاشينى ياقيپ گيتدى.

 

سوو ديله ديم آغـزيم قـووراپ

"ايچينگ!" ديدى يئغريلجيراپ

ايچديم قيزا اوغرين قاراپ

سوو ياقامدان آقيپ گيتدى.

 

 

حاص دوغوملى، حاص بردآشلى

اون سكيز، اون دوقوز ياشلى

گل ياقاسى طيللا قاشلى

يئلديريم دك چاقيپ گيتدى.

 

سؤيه نيمى آنگلامادى

يا آنگسا- دا گنگلمه دى

آيدجاق سؤزوم دينگلمه دى

گؤزين- قاشين قاقيپ گيتدى.

 

بلكى اونونگ يارى باردير

بير گؤرمأگه زارى باردير

يا- دا منده عارى باردير

يوره گيمى ياقيپ گيتدى

بوغون- بوغون سؤكيپ گيتدى.

          ********

 

      ياراپ بوُرقا                                      بولارقا

ترناولاردان سوولار آقيپ

نوروز قارى اراپ دوورقا

بيز قيز گؤرديم آينا باقيپ

قارا ساچين داراپ دوورقا.

 

ساچلارىنينگ مونگلأپ تارى

ياسسانيـپدير قوشا نارى

كيمكأ اونونگ حريدارى؟

كيم يولونا قاراپ دورقا؟

 

قونگشولارينا بولدوم ميمان

داش ايشيگه باقديم دويمان

جيگيسينى يـرده قويمان

حووديلأپجيك ايراپ دورقا.

 

 

سه يـيل باغا بارديم ايزلاپ

گچيپ گيتدى اوغرين گؤزلأپ

دؤرد اؤروم نينگ بيرين چؤزلأپ

بارماغينا اوراپ دورقا.

 

بير فابريكه ايشيم دوشدى

كأن قيزلارا گؤزوم دوشدى

اون بارماغا سينيم دوشدى

نايچا يوفـك ساراپ دورقا.

 

اگر بولسا منده مونگ جان

أهليجه سى شونگا قوربان

نأديپ اونگا تاپـيپ درمان

يوره جيگينه ياراپ بورقا.

          ******

 

 

              آپات

 

ياغشينى واصپ اتمك- شاهيرا عادات،

دينگه عاداتام دأل، حوكمانلاردان دير.

گلينلر ايچينده گؤردوم بير آپات

يوق، آپاتام اونگا قوربانلاردان دير.

 

مانگلايى بهاردان ياسالان يالى

يانگاغى سأحردن ياسالان يالي

قآباغى مأحردن ياسالان يالى

دوداقلارى شكر داميانلاردان دير.

 

اللرىنينگ بارماغى مثـلى بير سه چك

دؤشلرى ميدانلى، گؤزلرى قوچاق

بيلى ياريم قوجاق، ساچى بير قوجاق

گؤزلرى بار دويپسوز اوممانلاردان دير.

گؤزلرىنينك آغى- دنيأنگ گونديزى

گؤزلرىنينگ قاراسى- گيجانگ تأميزى

مگرم شول آلا گؤزلرينگ اؤزى

گيجأنى- گونديزى ياسانلارداندير.

 

يوز گلين ايچيندن سايلانيپ بويى،

بير اؤزى بزأپ دوور گيدن بير تويى

ادبينگ مركزى، عاقلينگ اؤيى

شاهير اونگا عاقلى حايرانلاردان دير.

 

سايلاپ- سچيپ عاجاپلارينگ عاجابين

حايسى ييگيده باغيش اتديكأ قوجاغين

شول قوجاقدا مكان توتان قوچ اوغول

دنيأده اينگ باغتلى انسانلاردان دير.

          ************

 

       

    قـوملى گلين

 

قوم ايچينه دوشدوم ميمان

ساچاق آچدى قوملى گلين.

بير گون دووزا مونگ گون سالام

قبول ايله قوملى گلين.

 

باقيشى مايا باقيشلى

چؤكيشى اينـر چؤكيشلى

مايالارى قوشا اوركوچلى

بوغرالارى جانگلى گلين

قوملى گلين، قوملى گلين.

 

دوولدا قوشا غـُـور كويزه سى

درده درمان هر كويزه سى

گلينلرينگ پأكيزه سى

چپ يانگاغى منگلى گلين

قوملى گلين، قوملى گلين.

 

يآيلاسيندا تأزه باغليق

چاناغيندا بكره بآليق

كله سينده الوان ياليق

كشده لنن ينگلى گلين

قوملى گلين، قوملى گلين.

 

اوتوز يئلدير دويه چوپان

چوپانليقدان دؤولت تاپان

بير سرادسنگ گوليپ باقان

بير سرادسنگ غملى گلين

قوملى گلين، قوملى گلين.

 

نيرده كأ حواندارى

گؤوين برن چوپان يارى؟

شول چوپانينگ انتظارى

قارا گؤزى نملى گلين

قوملى گلين، قوملى گلين.

         *****

 

         گؤزل

 

كؤپت داغينگ باشينى

گونش نورى غـوچاندا

چوپانلار يايلا طاراپ

مالين سوريپ گچنده.

 

كوميش يالى مكتبـينگ

كلاسىنينگ ايچينده

گون بيلن بيله دوغـدى

الى كتابلى گؤزل.

اوقـوينى تماملاپ

مكتبدن قايدانيندا

گؤريأن اونى هميشه

قاواچا ميدانيندا.

 

اينگ حورماتلى ميمان اول

قالحوزچيلار يانيندا

آگيتاتورلى اول                           مبلــّغ سياسى

الى قازياتلى گؤزل

 

انه- آتالار اونى

« قيزيم» دييپ سؤيـيأرلر

گول يوزلى ياشلاريميز

انه مأحرينى دويـيأرلر.

 

ساچى قار دك آغاران

قارريلاريميز دييأرلر

« آ- تؤوه لمه كؤپ ياشا

حاطلى- سوادلى گؤزل»

 

اؤوره نيـپدير، اؤسوپدير

مأحرى ساللانچاغيندا

مرادينا يتيـپدير

مدنيت اوجاغيندا.

 

توركمنيستان پايتاغتى

آشغابات قوجاغيندا

اوقاپ تربيه آلان

سأحرگول آدلى گؤزل.

     ****

 

 

 

 

    قـوپـوزلى قـيز

 

شو گون بير قيز قـوپوز چالدى

سازىنينگ قـوربانى بولسام.

چالدى، جانا اودلار سالدى،

نأزىنينگ قوربانى بولسام.

 

اوبانگ توپار قيزى بيلن،

يسير اتدى سازى بيلن.

قاراپ قالديم ايزى بيلن،

تـوُزىنينگ قوربانى بولسام.

 

ديداريندان قانديم ديمن،

سؤيمسه- ده دؤنديم ديمن.

نأچه ياقسا، يانديم ديمن،

كؤزىنينگ قوربانى بولسام.

قارغاسا- دا اؤز الينده،

يالقاسا- دا اؤز الينده.

قيش الينده، ياز الينده–

يازىنينگ قوربانى بولسام.

 

فستيوالينگ تويونى تويلاپ،

گيتدى اوُغـرين ناظار آيلاپ

مونگ گؤزلدن بيرين سايلاپ،

اؤزىنينگ قوربانى بولسام.

          ****

 

 

 

 

 

 

 

         يايلاقـلارى بار

 

كشت ايله سنگ قاراقومينگ چؤلينى

چه تيلى- چركزلى يايلاقلارى بار.

قوجاقلاسينگ الينگ يتمز بيلينه

قوجامان- قوجامان سازاقلارى بار.       بيرحيل اؤسومليك

 

گوْنه يلرى باردير ياشيل يئلاقلى،

چوفانلارى باردير اگرى تاياقلى.

چولوقلارى باردير ينگيل آياقلى

يانلاريندا آذيق- سولوقلارى بار.

 

ايلأك آتيپ قاراقومينگ قيشينى

يازلاق واقتى گؤرسنگ چوفان قوشونى

قيز- گلينلنگ قارانجانگلاپ داشينى

ماشين بيلن يازليق يايماقلارى بار.

الينگنى گؤزينگه كؤلگه لأپ داشدان

جيحون طاراپـينا سرادسنگ قوشدان.

كانال سويشيپ گلدى يواش- يواشدان

كناريندا قيرميزى بايداقلارى بار.

                ****