شعر

 

 

فراغي

                                  ابراهيم بدخشان

توركمن قوْشغولارنينگ شمع‌سيز جايينا

قوْلونگدان ساللاندي باختينگ چراغي

توركمن آغشامي‌نينگ توُتوُق آيينا

يالقيم بردي سنينگ ياختينگ فراغي

 

توركمنينگ شغرينا، آتا  انه سن

قوْشغيمينگ كؤلونه گؤركلي سونا سن

حافظ بيلن مولوي‌يه دنگه‌لن

شولانگ ياندا، قوْندي تختينگ فراغي

 

كتابينگ بيز اوچين ياشايش يوْلي

سؤيگودن، مهردن، علمدان دوْلي

گيجه‌لنگ قليبندا، ييلديريم يالي

آي اؤنگون آچماغا، چاقدينگ فراغي

 

ياختيليق يوْلوُنا يوْللاپ ايلينگي

قلم بيلن قوُشاپ پوُختا بيلينگي

ديلينگ بيلن سايلاپ باختينگ يولوني

اوُچسوُز دره‌لرده آقدينگ فراغي

 

قانات بردينگ قوْشغي دريانگ غازينا

سوْلماجاق گل اكدينگ دونيانگ يازينا

غازال‌لانگدان ساخي باخشينگ سازينا

بلبل سسلي جانگي داقدينگ فراغي

 

منگلي دييپ گريان اتدينگ گوزلري

يالين بادينگ بيلن ياقدينگ دوزلري

قوْشغينگ اوْجاغينا ساليپ سؤزلري

سؤنمه‌جك آتاشي ياقدينگ فراغي

 

يامانلار الينگدن گليپ آمانا

ياخشي اميد‌لاندي آچيق دورانا

مانگلايينگا قارا چكدي زمانا

سن ولي قوْشغينگ دِك آقدينگ فراغي

 

آق‌ليق آرزو اتدينگ منگلينگ باغتينا

اما قايغي دوْلدي غم‌لي واغتينگا

يؤنه چاتلاتمان سؤيلينگ ناغتينا

پوْسلاماجاق ميخي قاقدينگ فراغي

 

فراغي قوْشغوُلانگ منينگ استاديم

توركمن‌لنگ آيديمي، سنينگ فريادينگ

بولايلي بيز قبول اتسنگ ذُريادينگ

شاهيرلارا آق دون تيكدينگ فراغي

 

قيشينگ قاي گونونده، قارلي چاغيندا

تيكِن گؤگرمه‌جك قوُري داغيندا

غوْراپ حاليص بولان باغچا باغيندا

ميوه‌لي آغاجي، اكدينگ فراغي

 

گوگرتدينگ سن، گويز سارالان ياپراغي

ايزينا آقديردينگ گويچلي اتره‌گي

قارش، قارش گزيپ انه توپراغي

داغ باشيندا چنار اكدينگ فراغي

 

توپانينگ قاشيندا دوردونگ داغ يالي

ظالملانگ يوره‌گني ياقدينگ ياغ يالي

گنبدينگ سوتونده دوران تاغ يالي

دپه‌لر گرشينده بركدينگ فراغي

 

دپأني داغ اديب، ‌داغلاري دپه

ايشه حورمات قوْيوُپ اونس برمأن گپه

آياغا چوْلاشان پولاد دك يوپه

يونگ داراغي ساليپ سوكدونگ فراغي

 

قوْشغي قويوپ گيتدينگ انسان پايينا

قوْشغي بولماز، بييك قوْشغينگ تايينا

قاپيالار دوزوپ، بيت‌لر جايينا

اينگ بييك سوتوني ديكدينگ فراغي

 

غزال بوْغداليغني اوْردوُنگ زات قوْيمان

حوْشا چؤپله‌مه‌لي شاهيرلار دوُرمان

يؤنه آق اؤكوزه بولوپ آزالبان

توپراغا دور توُخوُم سپدينگ فراغي

 

سپن دأنانگ گؤگليك اتدي چؤل‌لري

چؤپله‌يأنلنگ قات قات بولدي ال‌لري

آق پاختا آغارتدي سوُولي پل‌لري

قوْزادان آغاريپ چيقدينگ فراغي

 

پأك قوْشغي، گويچ آليپ سندن دؤره‌دي

يورِكلرده آياغ باغلاپ يؤره‌دي

ياشا مختومقلي، ياشا ابدي

ابدي‌ليك عمره باقدينگ فراغي

 

ياشاداريس سني يوركده حؤكمان

آيديمينگ آيديلار، يادلاردان چيقمان

قارانگقي آغشامينگ، غضبنا باقمان

ييلديراپ دوُر، آلتين تختينگ فراغي

 

مختومقلي سن

صالح بردي راود(بندر توركمن)

يوركده موج اوُريار فراغينگ عشقي

جوْشوُپ يازسام دمبدم قوْشغي

قوْشغولاردان ياساپ سالسا‌لار كؤشگي

شوْل كؤشگينگ سوْلمان دوُران گُلي سن

باشي تأچلي شاهير مختومقلي سن

 

كچ فلك‌دن يانيپ سنگ باغرينگ بريان

عشق يولوندا كؤيوپ گوزلرينگ گريان

فهم- پايخاس بيلن سؤزله‌دينگ هر يان

كينگ صحرأمينگ سايراپ دوُران ديلي ‌سن

قوْشغيما نور ساچان مختومقلي سن

 

ديوانينگدا گؤردم ياشيل طبيعت

سوزلرينگ هر سطري مثلي شريعت

ايله اؤگوت بردينگ هم-ده نصيحت

دانگ چاغي‌نينگ شفا بريان يلي سن

ايل‌لر اوچين كؤين مختومقلي سن

 

ميليس‌لرده سنگ سوزونگه ديره‌نيپ

سؤزله‌يأرلر قوْشغوُلارنگا سؤيه‌نيپ

ايليم سانگا قوْل آچيپ دوُر بگه‌نيپ

عالم آيدار اوُلوُلاردان اوُلي سن

بلندلردن بلند مختومقلي سن

 

يوللانيپ دوُر سانگا تانگري سلامي

زبانينگدا ميدام حقينگ كلامي

قوْشغينگدا وصف اتدينگ اون ايكي امامي

گلجگ‌لردن خبر برن ولي سن

خوجه، سيد، ايشان مختومقلي سن

 

قوْشغينگدا كؤپ گؤردوم سويگينگه يانغي

يانغي‌لاردان چيقار هر هيلي دوُيغي

عشق اوْدوُني سانگا برن-ده سؤيگي

باشي بلند چيقان حقينگ قوُلي سن

ارن‌لره ياران مختومقلي سن


آق توقايا سياحت

آمان گلدي آمانف

عاراپ خاطينا گچير‌ن: منصور نامي

بو يرده حضرت مختومقلي‌نينگ و اونونگ عزيز آتاسي دولت محمد ملّانينگ قوبورلارينينگ اوستونه بييك‌ليگي 20 متره برابر بولان كوممزينگ  قورلوشيغينا گيريشليپ دير.

 

سويدون چكن انه گووسون ياتلاديپ،

آقيپ ياتير قديم اترك درياسي،

آق توقايدا توقايليقدان نشان يوق،

آق باييرلار اوتير، توتيان دك ياسي.

 

گيدن قبرستان‌ليق باسيار سوسسونگي،

ديميشليغا اون ايكي سينانگ الِنيأر.

قوراقسي دم آليان يانداقلي ميدان

آسمانا ال سريپ،‌ياغمير ديلِنيار

 

اينها-دا من دوُروُن چارياني سينلاپ،

آلنيمدا بوْي آليان بير گوممز اوتير

اوْنوُنگ آشاغيندا دونيأ يانگ سالان

ايكي ساني شاهير مزاري ياتير

 

باشم اگديم قوبورلارينگ اؤنگونده،

باشاريپ بيلشيمچه اوقاديم آيت

قارا يردِ‌ن صدا چيقدي: «اينِريم،

ديري واغتينگ اتمأوري خيانت!»

 

هاسار اوران يالي قالديم يريمد‌ن،

دور سچمأ گه دوردي آسمان بوُلوُدي

مانگا شول گون اؤز قدرتين گؤركزن

ملّا آزادي دي، مختومقلي دي.

                                             6 ماي 1998

امجكلي چشمه

آمان گلدي آمانف

جرگلان جولگه‌سي‌نينگ گونباتاردان باشلايان يرينده بيراوبا بار اكن، اونگا ياغي دؤكوليپ اميأن چاغالار- ا قيريپ،  اِ كأ بيرجه‌لريني بولسا آليپ گيديپ ديرلر. اوبادا چاغا  امديريأن 20 عايال بار اكن، اولار جنگد‌ن سونگ چاغالاريني زارلاپ، آغلاشيپ شو دِرأ اويشوپ ديرلر. واغتينگ گچمه‌گي بيلن اوْلار داشا، 40 گؤزلي چشمأ اؤوروليپ ديرلر.

 

روايت

ماغريپدان ماشريغا اوُزين يوْل ساليپ،

جر‌گلان جولگه‌سي ياييليپ ياتير،

بير درأنگ سرحده ديرأن يرينده،

اوتيگه‌شيك بير جنگّل قاراليپ اوتير.

 

داغلانگ آراسيندا آزا شماسام دا،

دوْداقلارمي كپه‌ديپ دي تشنه‌ليك

اينه، شوندا مانگا چيقيپ دي حوْسسار

روايتا سينگيپ گيدن چشمه‌ليك

 

انه‌لنگ گؤوسوني ياتلاديپ دوران،

قيرق امجكدن سيزيپ دوردي درمان سوُو،

بِيله تأسين يره التمأ ندي هنيز،

اللي ايكي ييلاپ اديلن آرزوو

 

هر امجكد‌ن اوْووُرتلاديم بير گز‌ك

بو احوال گؤونومه بير عاجاپ دويشدي

تشنه‌ليگي اوُمما قوْوان بوُ چشمه،

انه‌لرينگ آق سويدونه منگزشدي.

9 ماي 1998

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
آيراتين
رجب مختوم

 

اي فراغي سني بو دونيأ دنگأپ چيقديق بيز،

يؤنه دونيأ منگزه‌مأن دوُروُشينگ بير آيراتين.

گؤزوميزينگ گؤنودن، گؤره‌يشي دك باقديق بيز

بيزينگكي‌دن گلجه‌گي، گؤروشينگ بير آيراتين

 


نور هم نظرينگ بيلن، يورك اديپ ياريشماز

سني يادلامان دويغيم، شعر اؤيون اؤروشمز

سؤزونگ اويتگه‌شيك‌ليگي، هيچ بير سؤزه قاريشماز

بير سؤزونگدن مونگ سارغيت، ساريشينگ بير آيراتين

 

گونش دك لاويرداپ دوُر، يازيپ گيدن قوشغولانگ

هر بير سؤزونگ تومليگه، ساليار عجب ايشغالانگ

بير داغ گؤوسوندن هر يان، آقان اول بأش چشمه‌لنگ

اوغرين قوشوپ چونگ عمّان، قوُروشينگ بير آيراتين

 

گؤتردينگ سن گرشينگه، انسانيتينگ يوكوني

اينجيتماني قورادينگ، بار انسانينگ حقيني

دويپدن كسمه‌لي ديييپ، آزغين‌ليغينگ كؤكوني

آزانا آق يول ساليغ، بريشينگ بير آيراتين.


30/1/81

 

     

                                                    عيدمحمد اونق

 


                      اگس ايچينگني


اِگس ايچينگني

گؤزلرينگدن ياغيش سيل

قو‌ْي قايلاسين

يوره‌گينگده داغلارينگ

قو‌ْي اوُلغاشسين،

دويپلٍم-دويپلٍم باغلارينگ.

 

اِگس ايچينگني

آبِ نيسانينگ ساچيپ

كيرپيك‌لرينگ قو‌ْي چالينسين ساز اديپ

آغلاپ سنينگ حسرتينگده چيرپينيپ

بام اديپ دوْس

    بام اديپ دوْس

         بام اديپ.

 

اِگس ايچينگني

زيره‌نره دردينگ كأن

چاشغاناق‌ ايل‌لرينگ

آدير يو‌‌‌ْللارينگ.

تو‌ُقو‌ُرچيپ دير

ترليك ياييپ عألمه،

ايسي اِسيرگيدن قيزيل گول‌لرينگ.

 

اِگس ايچينگني

ييغلاديق بيز هر دمه،

گؤزل ايليميزه گؤزِل يو‌ُردو‌ُمه،

سن آغلادينگ

بيز هم آغلاريس.

هم دينگٍريس

ينه آغلاريس

سنينگ آغلان دردينگه.

 

اِگس ايچينگني

كأر اديپ بير پيشه قيل

كأ دألي بو‌ْ‌ل، كأ گليپ انديشه قيل

تأزه ميدان، تأزه اوْيو‌ُن قوْرايلينگ

اوُيغو‌ُن آنگدان اؤره‌لينگ

    دوْس اؤره‌لينگ.

 

حاليا مسكين قليچ افسون قيل

عوض بيكأني ينه مجنون قيل

اِگس ايچينگني

اِگس ايچينگني

اِگس ايچينگني.            4/2/88